Bu hafta esasen Fenerbahçe’nin Deloitte Futbol Para Ligi’nde ilk 20ye girme başarısında gözden kaçanları yazacaktım ancak Galatasaray Başkanı Sayın Polat’ın oyuncu satabiliriz açıklamasından beri gündemde bu konu tartışılıyor. Bu bağlamda bu hafta daha güncel olan bu konuda yazıp bundan sonraki ilk fırsatta Fenerbahçe’nin başarısı üzerine yazacağım.
Pek çok yazımda futboldaki stratejik modellere değindik. Burada ulusal yıldız olarak adlandırılan modelin Türk spor kulüpleri için de uygun olduğunun altını defalarca çizdik. Dünyanın diğer ulusal yıldız olarak adlandırılabilecek kulüpleri Ajax, Porto, Lyon gibi köklü kulüplere bakarsanız, karşınıza “stop & go” (dur ve kalk) olarak tanımlanabilecek bir sistem çıkacaktır. Belirli bir oyuncu grubu ile elde edilen başarılar sonrası hem alttan gelen oyuncuların önlerini açmak, hem de kulübün ekonomik yapısını sağlamlaştırmak adına bu model sıklıkla uygulanıyor. Örneğin Ajax 95/96 şampiyonlar ligi şampiyonu ve 96/97 finalisti kadronun yıldızları 98e kadar satmıştı- Kluivert, Davids, Reiziger, Bogarde, Van Der Sar, Overmars, Seedorf, Blind, Kanu, De Boer Kardeşler. Bunun sonrasında da kulüp yetiştirdiği/parlattığı Sneijder, Van der Vaart, Babel, Pienaar, Huntelaar gibi oyuncularını gelen iyi teklifler üzerine satmakta sakınca görmemiştir. Sadece bu son dönemdeki 5 satış yaklaşık 60 milyon Euro’luk gelir yaratmıştır. Kulüp ayrıca parlamamış yabancılarını da parlatıp ciddi karlara satmıştır- Chivu, Ibrahimovic, ve Mido buna örnektir. Buradan da yaklaşık 50 milyon Euro gelir elde edilmiştir. Bu modeli izlemekte sakınca görmeyen diğer ulusal yıldızlar Lyon, Porto, Arsenal ve hatta küresel marka Manchester United yerini doldurabilecekleri ve değerini bulmuş oyuncularını satmakta bir sakınca görmemektedirler.
Kısacası oyuncu satmak günah değildir; hatta faydalıdır. 2005 senesinde U-17 Avrupa Şampiyonu olan Milli Takımımızda 6 Galatasaraylı genç vardı- Özgürcan, Erkan, Serdar, Harun, Aydın ve Muhammed Ali. Bu oyuncuların yanı sıra Ferhat, Arda, Uğur Uçar, Cafercan, Mülayim, Oğuz ve Sabri’de bir üst yaş grubu milli takımlarda görev yapıyorlardı. Bu oyunculardan Galatasaray’da devamlı şans bulabilen sağ ve sol bek sıkıntısından Sabri, Uğur ve Ferhat ve çok üst düzey bir oyuncu olmasından dolayı Arda oldu. Bahsi geçen diğer oyuncular halen değişik kulüplerde kiralık görev yapıyorlar veya yedek bekliyorlar. Örneğin o milli takımın kaptanı Erkan Ferin gibi bir stoper patlama yapamadı çünkü hep önü doluydu. Sonuç itibari ile oyuncular sahada pişebiliyorlar. Oynamadan bir üst kademeye çıkabilen bir oyuncu yok. Hali hazırda Galatasaray’a baktığımızda yukarıda ismi geçen oyuncuların dışında Cem Sultan, Anıl, Emre, Semih, Murat, İrfan gibi yedek bekleyen, altyapıda veya çeşitli takımlarda kiralık oynayan çok sayıda yüksek potansiyelli oyuncu vardır. Bu oyuncuların önlerinin açılabilmesi için kadroda yenileme gereklidir.
Oyuncu satmak mantıklı dedik ancak bunun için gerekli şartların oluşması gereklidir. Bu şartlardan en önemlisi oyuncunun değeri doğrultusunda gelir kazanılmasıdır. Eğer Galatasaray 3-4 oyuncusunu satarak 50 milyon Euro gelir elde edebiliyorsa, mevcut ekonomik şartlarda bunu yapmalıdır.
Bir diğer şart ise oyuncunun yerinin makul bir bicimde doldurulabilinmesidir. Örneğin Mehmet Topal’ı 10 milyon Euro’ya satıp ardından Ernst gibi bir oyuncuya bu rakamı bağlamak mantıklı değildir. Bu durumda Galatasaray’ın ilk satabileceği oyuncu Meira’dır. Meira’nın yerini Emre Güngör, Emre Aşık ve Semih Kaya rahatlıkla doldurabilir ve bu oyuncu 7 milyon Euro ile üst değerini bulmuştur. Galatasaray’ın çok önemli avantajı halen Avrupa’da sahne almasıdır. Burada elde edilecek başarılar ve Milli Takımımızın da önümüzdeki dönem performansı diğer oyuncular için bahsi geçen şartları oluşturabilecektir.
2002 senesindeki Hasan Şaş örneğinde yaşandığı gibi bazı oyuncular tavan yaptıkları dönemde yeni maceralara yelken açmazlarsa hem kendileri hem de kulüpleri kaybetmektedir. Bu doğrultuda Çanakkale Dardanel’den 1 milyon Euro’ya alınan Mehmet Topal, altyapıdan yetişen yıldızlar Sabri, Arda gibi oyuncular Galatasaray’da doyuma ulaştıklarında, çok yüksek bir teklif aldıklarında ve gelişmeyi durdurduklarında satılabilirler.
Ayrıca Bosman kuralları sonrası düşünülmesi gereken bir diğer konu da oyuncuların sözleşme dönemlerinin sonunda bonservis bedeli olmaksızın takımlarından ayrılabilecekleri gerçeğidir. Ayrıca oyuncu kendisine olan yükümlülükler yerine getirilmediğinde de serbest kalabilir. Bunu en acı yasayan kulüp Emre, Okan ve Ribery örneklerinde Galatasaray olmuştur.
Maldini, Bülent Korkmaz, Gerard, Puyol, Giggs gibi bazı oyuncular kulüplerinde sembolleşmiştir. Bu çok güzel bir durumdur ancak bu zorla olacak bir durum değildir. Bu hem oyuncu, hem de kulüp için şartlar uyarsa gerçekleşebilir. İlk kulüplerinde yıldız olmuş Torres, Van Der Vaart, C. Ronaldo, Nani, Anderson, Kuyt, Lampard gibi gençler ciddi meblağlara dünya devlerine transfer olmuşlardır. Sonuç itibari eminim Torres Atletico Madrid sempatizanıdır ama Liverpool’da kariyeri açısından daha mutludur. Bu tip oyuncuların ve onları yetiştirmiş olan kulüplerin olaya romantik bakma şansı maalesef yoktur. Burada esas olan ortak konsensüstür.
Sonuç itibari ile Galatasaray Başkanı Sayın Polat, oyuncu satabiliriz ifadesi sebebi ile eleştirilmemeli, tersine desteklenmelidir. Galatasaray altyapısı ülkemizin son 15 yıldaki en önemli oyuncu fabrikasıdır. Bu altyapı çok değerli oyuncular yetiştirmektedir. Bu bağlamda Galatasaray rahatlıkla bir Ajax modeli izleyebilir. Burada da kazanan hem oyuncu, hem kulüp hem de Türk futbolu olur. Dikkat edilecek nokta, satılan oyuncuların yerlerinin emekli veya çapsız yabancılarla doldurulmamasıdır. Seçilmiş olan model oyuncu yetiştirip dönemsel revizyon yapma modeli ise bu modelden günlük olarak sapılmamalıdır. Galatasaray eğer özkaynaklarından Arda gibi bir değeri satarsa, buradan elde edeceği geliri Guiza türü bir oyuncuya bağlamamalıdır.
- Etiketler :
- Haberler
