Dün açıklanan 92. Oscar Ödülleri’nde En İyi Uluslararası Film ve En İyi Belgesel dallarında Bal Ülkesi (Honeyland) filmi aday gösterildi.
Tamara Kotevska ve Ljubomir Stefanov’un yönetmenliğini üstlendiği Kuzey Makedonya yapımı olan filmde kullanılan dil Türkçe.
Avrupa’nın son kadın arı yetiştiricisi olan ve Kuzey Makedonya’nın orta kısımlarındaki bir köyde yaşayan Hatice (Hatidže) Muratova’nın hayatına odaklanan belgesel, izleyiciye unutulmuş eski bal toplama geleneklerini bir sanat icra edermişçesine uygulayan Hatice’nin dilinden modern bir peri masalı olarak sunuyor ve ekosistemin hikayesini naif bir dille anlatıyor.
Makedonya’da yaşayan Türk kökenli bir yörük olan Hatice, ülkenin en ıssız yerlerinde, kayalık bölgelerde doğal olarak oluşan kovanlardan bal toplamak için dağlara tırmanıyor. Göçebe arıcılık yapan bir aile, Hatice’nin yanına taşındığında ve üretimi artırmak için doğal yolların dışına çıktığında Hatice için işler değişiyor. Hatice kendisi gibi Türkçe konuşsalar da komşularına karşı başta temkinli davranıyor, fakat şirin çocuklarına duyduğu ilgi kısa sürede birbirlerine ısınmalarını sağlıyor.
Ancak Hatice, gözünü arılarına diken aileye karşı doğayı korumak için büyük bir mücadeleye başlıyor. Çünkü o, kovanlarda bulunan balların yalnızca bir kısmını satmak ve annesiyle birlikte hayatlarının devamını sürdürmek için alıyor, gerisine dokunmuyor. Arıların payını da gözetiyor, hatta arılarla konuşuyor, onlara şarkılar söylüyor.
Çekimleri üç yıl süren film, 2019 Sundance Film Festivali’nden Jüri Büyük Ödülü (Dünya Sineması-Belgesel), En İyi Görüntü Yönetimi, Jüri Özel Ödülü’nü kazandı. Ardından dünyada pek çok festivale katılıp ödül topladı.
Belgeselin en önemli özelliği, didaktik bir çevre filmi olmaması. Film, mesajını etkileyici bir görsel anlatımla ve insan hikayesine odaklanarak veriyor.
Dünya çapında festivallerden tam not alan Bal Ülkesi, Hollywood’un ünlü ismi Sarah Jessica Parker’ın da ilgisini çekti. Parker, Instagram sayfasında filme övgüler yağdırdı. Parker film için, “Bal Ülkesi, arıcı Hatidze Muratova'nın şaşırtıcı, görsel olarak nefes kesici, samimi ve destansı hikayesi. Asla unutmayacağım bir kadın. Bu filmin tüm belgesel ödüllerini toplamasının bir nedeni var” diyerek filmin yönetmenlerine teşekkür etti.
Belgeselin dünya çapında büyük ilgi görmesinin ardından filmi gerçekleştiren ekip, Muratova'ya kaldığı köyün yakınında, elektriği ve suyu olan bir köyde nispeten konforlu bir ev aldı.
