CNN, hükümetlerin ve resmi kuruluşların neden ABD’deki John Hopkins Üniversitesi gibi daha saygın kuruluşlar yerine, işleyişi ve verilerinin akışına dair çok az şey bilinen Worldometer adlı siteyi tercih ettiklerini araştırdı.
28 Nisan'da İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, ülkedeki corona virüs krizini ele almak için düzenlediği basın toplantısında “Testlerin en fazla yapıldığı ülkelerden biriyiz. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) sıralamasında İspanya şu anda sekizinci sırada bulunuyor. Ancak John Hopkins Üniversitesi’nin sitesine göre beşinci sıradayız” açıklamasını yaptı.
Ancak, CNN'in aktardığına göre, buradaki iki yanlış ortaya çıktı. Birincisi OECD'in verileri yanlıştı ve ikinci ise, bazı kaynaklar İspanya'yı toplam test hacminde beşinci sırada tutarken, Johns Hopkins bunlardan biri değildi.
İki hafta sonra, İspanya hükümeti başbakanın iddiasını araştırmaya devam ederken, OECD'in ve John Hopkins'in verilerine güvenmeyen devlet yetkileri ve ülke basını, üniversitenin verilerini kullandığını belirten Worldometer’ın verilerine atıfta bulunmaya başladı.
Sadece İspanya değil, Türkiye'nin de dahil olduğu pek çok ülkede basın ve resmi kurumlar Wordometer'a atıfta bulunmaya devam ediyor.
Uzmanlar, Wordometer'ın kullanıcı dostu arayüzü, Google arama sonuçlarında ilk sıralarda çıkması ve paylaştığı büyük rakamlar nedeniyle daha güncel göründüğü için tercih edildiğini, ancak sitedeki verilerin doğrulanması husunda büyük şüphelerin olduğunu açıkladı.
WORLDOMETER NEDİR?
Pandemiden önce, Worldometer, “dünya nüfusu”, “bu yıl üretilen otomobil sayısı” gibi canlı veriler sunan sayaçları ile biliniyordu. Web sitesi gelirini reklamlardan ve lisansladığı sayaçlardan kazanıyor. Covid-19 krizi şüphesiz web sitesinin popülaritesini artırdı ve şu anda corona virüs istatistikleri için Google arama sonuçlarında en üst sıralarda yer alıyor.
Sosyal medya katılımını izleyen ve içerikle ilgili bilgiler sağlayan bir şirket olan BuzzSumo tarafından sağlanan istatistiklere göre, Worldometer’in sayfaları, 2019'un ilk altı ayında sadece 65 kez paylaşılırken pandeminin ardından yaklaşık 2.5 milyon kez paylaşıldı. Sitenin günlük tıklanma sayısının ise yüz milyonları bulabildiği tahmin ediliyor.
SİTENİN KAYNAKLARI VE PERSONELİ HAKKINDA VERİLER NET DEĞİL
Web sitesi, “uluslararası geliştirici, araştırmacı ve gönüllüler tarafından oluşan bir ekip tarafından yönetiliyor” ve “ABD merkezli küçük ve bağımsız bir dijital medya şirketi tarafından yayınlanıyor” iddiasında bulunuyor. Ancak kamuya açık kayıtlar, çok dilli bir analist ve araştırmacı ekibi kullanan bir şirketin çok az kanıtını gösteriyor. Şirketin verilerini doğrulamak için personele ödeme yapıp yapmadığı ya da yalnızca otomasyon ve kitle kaynaklarına dayanıp dayanmadığı belli değil. Sitede, yalnızca ekim ayında yayınlanmış, gönüllü bir web geliştiricisi aradıklarını gösteren tek bir ilan bulunuyor.
Bir zamanlar Worldometers olarak bilinen web sitesi ilk olarak 2004 yılında, New York'ta ilk yeni başlamış olan 20 yaşındaki Rusya'dan gelen göçmen Andrey Alimetov tarafından kuruldu.
CNN’e açıklama yapan Alimetov, “Çok basit bir web sitesiydi, süslü olan ya da fazla olan hiçbir şey yoktu” ifadelerini kullandı. Alimetov, siteyi kurmasının ardından geçen yaklaşık bir yıl süre içinde sitenin her gün 30 bin ziyaret aldığını, ancak web barındırma ücretlerinin pahalıya mal olduğunu söyleyerek 2006 yılında 2000 dolara siteyi sattığını söyledi.
DİĞER SİTELERE TRAFİK SAĞLAMAK İÇİN KULLANILDI
Reddit’in ana sayfasında 2013 yılında Worldometer yer aldığında, Alimetov, Dario adlı yeni sahibini tebrik etmek için bir e-posta gönderdi. Dario, siteyi diğer web sitelerine trafik çekmek için satın aldığını açıkladı.
Bugün, Worldometer web sitesi Dadax LLC adlı bir şirkete bağlı olarak faaliyet gösteriyor. Worldometer ve Dadax temsilcileri, CNN'nin röportaj taleplerine cevap vermedi, ancak devlete yapılan başvuruları Dadax'ın ilk olarak 2002 yılında Delaware'de kurulduğunu gösteriyor.
WİKİPEDİA EDİTÖRLERİ KAYNAK OLARAK KULLANMAKTAN ÇEKİNİYOR
Worldometer’in web sitesine göre, Covid-19 verileri, "basın brifinglerinin gün boyunca canlı akışlarını izleyen" ve kitle kaynak kullanımı yoluyla çok dilli bir ekipten geliyor. Ziyaretçiler yeni Covid-19 vakalarını ve veri kaynaklarını web sitesine rapor edebilliyor. Ancak bunun için isim veya e-posta adreslerini bildirmeleri gerekmiyor. Daha sonra ise web sitesindeki “analistler ve araştırmacılar ekibi” bu verileri onaylıyor.
Site, ilk başta veri dünyasının Wikipedia'sı gibi görünüyor, ancak bazı Wikipedia editörleri Covid-19 verileri için bir kaynak olarak Worldometer'den kaçınmaya karar verdi.
Wikipedia’da MarioGom kullanıcı adı altında yayın yapan bir editör, geçen ay Covid-19 ile ilgili içerik üzerinde çalışan editörleri için bir tartışma sayfasında wordometer’a ilişkin, “Birkaç güncelleme kaynak içermiyor, alıntı yapılan kaynaklarla eşleşmiyor. Bazı hatalar küçük ve geçicidir, ancak bazıları nispeten büyük ve asla düzeltilemez” yazdı.
"TUTARLI BİR ÖLÇÜT YERİNE EN YÜKSEK RAKAMI ALIYOR, BU DA ONU GÜNCEL GÖSTERİYOR"
Gerçek adı Mario Gómez olan editör, CNN'e, “ Worldometer tutarlı bir ölçüt kullanmaya çalışmak yerine, en yüksek rakamı alıyor gibi görünüyor. Kullanıcıların daha yüksek rakamlar bildirmeleri için bir sistemleri var, ancak şimdiye kadar bazı rakamların hatalı olduğunu ve daha düşük olması gerektiğini fark ettiğimden bu siteyi kullanmıyorum” açıklamasını yaptı.
POLİTİKACILARA VE KARAR MERCİİLERİNE UYARI
Merkezi Oxford Üniversitesi'nde bulunan bağımsız bir istatistik sitesi olan “Our Data World”ün Veri Yöneticisi Edouard Mathieu da benzer bir açıklama yaptı.
“Worldometer, ana odak noktaları nereden olursa olsun en son sayıya sahip gibi görünüyor, güvenilir olsun ya da olmasın, iyi kaynaklı olsun ya da olmasın... İnsanların, özellikle medya, politika yapıcılar ve karar vericilerin bu site konusunda dikkatli olması gerektiğini düşünüyoruz. Bu veriler sandıkları kadar doğru değil” uyarısında bulundu.
TRUMP'TAN DSÖ'YE 30 GÜN SÜRE
- Etiketler :
- Haberler -
- Bilim
- Teknoloji
- İspanya
- Covıd-19
- Koronavirüs
- Corona Virüs
