Çikolata herkese mutluluk getirmiyor: Dünyada 1, 5 milyon çocuk kakao endüstrisinde çalışıyor

“Mutluluk” vermesiyle ünlü çikolata dünya genelinde her gün milyonlarca insan tarafından sevilerek tüketiliyor. Ancak, hammaddesi olan kakao, belki de hayatı boyunca çikolatayı hiç tadamayan fakir ülkelerdeki işçiler tarafından üretiliyor. ABD’de yayımlanan rapor ise kakao üretiminin her aşamasında çocuk işçilerin suistimal edildiğini ortaya çıkardı. Buna göre dünya genelinde yaşları 5 ile 17 arasında değişen 1,5 milyon çocuğun istismar edilen emeği,  insanların beğenerek yediği tatlıların arkasındaki sürece dahil oluyor. Bununla birlikte, çikolataya olan talep yükseldikçe çocuk işçilerin sayısı da artıyor. 

• 1

  Yeni bir araştırmaya göre, dünyanın önde gelen çikolata üreticilerinin istihdam suistimallerini ortadan kaldırma taahhüdünden yaklaşık 20 yıl sonra, tehlikeli çocuk işçiliği çikolata üretiminin her aşamasında hüküm sürmeye devam ediyor.

• 2

  ÇOCUK İŞLERİN YAŞI 5'E KADAR DÜŞÜYOR

  ABD’de yer alan Chicago Üniversitesi tarafından yayımlanan raporda,  dünyanın en büyük kakao üreticileri olan Gana ve Fildişi Sahili'nin kakao yetiştiren bölgelerinde yaşayan beş ile 17 yaş arasındaki tüm çocukların yüzde 43’nün tehlikeli işlerde çalıştığını ortaya koydu. 

• 3

  BİRÇOĞU TEHLİKELİ İŞLER DE ÇALIŞIYOR

  Toplamda, tahmini olarak 1,5 milyon çocuk dünya çapında kakao üretiminde çalışıyor ve bunların yarısı yalnızca bu iki Batı Afrika ülkesinde bulunuyor. Tehlikeli işler, diğer zararlı faaliyetlerin yanı sıra keskin aletlerin kullanılmasını, geceleri çalışmayı ve zirai kimyasal ürünlere maruz kalmayı içeriyor.

• 4

  SON 10 YILDA ÇOCUK İŞÇİ SAYISI YÜZDE 14, KÜRESEL ÜRETİM YÜZDE 62 ARTTI

  ABD Çalışma Bakanlığı tarafından desteklenen rapor, çikolata endüstrisinde çalışan çocukların genel oranının son on yılda yüzde 14 arttığını belirtti. Bununla birlikte, çikolata üretiminde aynı dönemde küresel olarak yüzde  62'lik bir artış eşlik etti.

• 5

  ANLAŞMAYA UYMADILAR

  Çalışmanın bulguları, özellikle endüstri için zor soruları gündeme getirdi.

  2001 yılında büyük çikolata üreticileri çocuk işçiliğini ortadan kaldırmayı amaçlayan sektörler arası bir anlaşma imzaladı. Söz konusu firmalar, endüstrideki çocuk istismarını 2005, 2008 ve 2010 yıllarında kademeli olarak azaltmak için anlaştı. Ancak, yapılan araştırma, çocuk işçilerin sayısının azalmadığını, aksine arttığını gösteriyor. 

• 6

  "İSTERLERSE YARIN SON VEREBİLİRLER"

  Bununla birlikte ABD'li çikolata devi Mars, rapora yanıt olarak çocuk işçiliğinin kakao üretiminde kabul edilemez olduğunu ve çocuk işçiliğini önlemek için yapılan çalışmalara 1 milyar dolar destek vereceğini söyledi. 

  Nitekim, uluslararası çikolata üreticilerinin çocukların çalıştığını bilerek kazanç sağladığını belirten bir dava şu anda ABD yüksek mahkemesinde görülüyor. ABD’li işçi hakları kuruluşu Corporate Accountability Lab'ın kurucusu Charity Ryerson, çikolata endüstrisinin "akıllara durgunluk veren ikiyüzlülük" nedeniyle suçlu olduğu belirterek,  “Dilerlerse yarın çocuk işçiliğine son verebilirler” açıklamasını yaptı.

• 7

  Ryerson, “Geçtiğimiz 20 yılda kakao endüstrisi sürdürülebilirlik etrafında halkla ilişkilere muazzam bir kaynak yatırımı yaptı. Ancak çocuk işçiliğindeki artış, gerçek bir sürdürülebilirlik yaratmak için aynı uzmanlığı ve yatırımı gerçekleştirmede  tamamen başarısız olduklarını gösteriyor” dedi.

• 8

  ŞİRKETLER İDDİALARI REDDEDİYOR

  Öte yandan, kakao alıcıları, sorunun karmaşık olduğunu ve kolayca çözülmediğini savunarak iddiaları açıkça reddediyor. Şirketler, kakao çiftliklerinin sahibi olmadıklarını ve üretim çiftliklerini belirlemenin ve denetlemenin çoğu zaman mümkün olmadığını öne sürerek çocuk işçiliğininin kendileriyle ilgili bir durum olmadığını belirtiyor.

• 9

  TOPLAM GELİRİN YALNIZCA YÜZDE 6'SI ÇİFTÇİLERE GERİ DÖNÜYOR

  İngiltere merkezli Adil Ticaret Vakfı’na (Fairtrade Foundation) göre  çikolata endüstrisinin toplam gelirinin yalnızca yüzde 6'sı çiftçilere geri dönüyor. Kuruluşun direktörlerinden biri  olan Louisa Cox, çocuk işçiliğiğinin geride bırakılması için, uzun vadeli finans desteği ile eğitim ve teknik hizmetlerin sağlanmasının yanı sıra çiftçilerin kakaonun ötesinde çeşitlenmesinin gerektiğini açıkladı.

  Diğer taraftan, Gana ve Fildişi Sahili hükümetleri bu ay tüm kakao satışları için bir fiyat-prim planı (“geçim gelir farkı” da olarak bilinir) uygulamaya koydu. Hareket aynı zamanda aşırı arzdan, ileriye dönük satışlardan ve diğer deflasyonist uygulamalardan kaçınma çabalarını da içeriyor.