Salgınla bir yıl: Dünyada 2020 böyle geçti

Çin'in, Wuhan kentinde Aralık 2019'da ortaya çıkan Covid-19 virüsü, 200'den fazla ülke ve bölgeye yayılarak salgına dönüştü. 2020 yılı boyunca dünya salgın nedeniyle kapandı. Buna rağmen dünya birçok olaya şahit oldu. İşte bir bakışta 2020'de yaşananlar...

• 1

  Yılın ilk çeyreğine yeni tip corona virüsün (Covid-19) Çin'in dışına yayılarak birçok ülkede can kaybına neden olması ve salgına dönüşerek ülkelerde karantina uygulamasının başlaması, İran Devrim Muhafızları Ordusuna bağlı Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani'nin ABD operasyonuyla öldürülmesi, İran'da Ukrayna Hava Yollarına ait yolcu uçağının "insani hata" sonucu düşürülmesi ve ABD Başkanı Donald Trump'ın, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile sözde barış planını açıklayarak Kudüs'ün, İsrail'in "bölünmez" başkenti olarak kabul edileceğini söylemesi damga vurdu.

  Peki, salgının gölgesinde geçen 2020 yılı boyunca neler yaşandı?

• 2

  GİZEMLİ VİRÜSTEN 59 KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ

  2 Ocak

  - Çin'de nedeni henüz bilinmeyen ve Şiddetli Akut Solunum Yolu Sendromu'na (SARS) benzetilen "gizemli solunum yolu hastalığı"nda 59 kişi hayatını kaybetti.

  - Uluslararası Polis Teşkilatı (Interpol), ev hapsinde tutulduğu Japonya'dan Lübnan'a kaçan Renault-Nissan-Mitsubishi Alliance'ın eski Yönetim Kurulu Başkanı Carlos Ghosn hakkında kırmızı bülten çıkardı.

• 3

  3 Ocak

  -Irak'ın başkenti Bağdat'ta havaalanına düzenlenen füze saldırısında İran Devrim Muhafızları Ordusuna bağlı Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve İran yanlısı Haşdi Şabi örgütünün Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis öldürüldü.

  5 Ocak

  - İran hükümeti, nükleer anlaşmadaki taahhütlerin hiçbirine uymayacağını duyurdu.

  7 Ocak

  - İran Devrim Muhafızları Ordusuna bağlı Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani'nin Kirman kentinde düzenlenen cenaze töreninde çıkan izdihamda 56 kişi öldü, 213 kişi yaralandı. İzdiham nedeniyle ertelenen defin işlemi 8 Ocak'ta yapıldı.

• 4

  İRAN'DA YOLCU UÇAĞI DÜŞTÜ

  8 Ocak

  - İran Devrim Muhafızları Ordusu, ABD'nin Irak'taki Ayn el-Esed Hava Üssü'nü onlarca balistik füzeyle vurduğunu açıkladı. İran, saldırılarda en az 80 ABD askerinin öldüğünü iddia etti. Ancak Amerikalı yetkililer, saldırıda hiçbir Amerikalının yaşamını yitirmediğini açıkladı. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), İran'ın ABD askerlerinin konuşlu olduğu Irak'taki el-Esed ve Erbil üslerine 12'den fazla balistik füzeyle saldırdığını bildirdi.

  - İran'ın başkenti Tahran'da Ukrayna Hava Yolları'na ait "Boeing 737" tipi yolcu uçağının, Kiev'e gitmek üzere Tahran Uluslararası İmam Humeyni Havalimanı'ndan havalandıktan kısa süre sonra düştü. Yolcu ve mürettebat 176 kişiden kurtulan olmadı. İran Genelkurmay Başkanlığı, 11 Ocak'ta uçağın "hassas askeri bir noktanın" üzerinden geçerken "insani hata" sonucu hava savunma sistemince fırlatılan iki füzeyle yanlışlıkla düşürüldüğünü açıkladı.

• 5

  BREXİT KABUL EDİLDİ

  8 Ocak

  - İngiltere'de Sussex Dükü Prens Harry ve eşi Düşes Meghan Markle'ın Kraliyet ailesinin "üst düzey" üyeliğini bırakacaklarını bildirdi.

  9 Ocak

  - İngiltere'nin AB'den ayrılmasını düzenleyen Brexit yasa tasarısı parlamentoda kabul edildi.

  10 Ocak

  - Nijer'in Mali sınırındaki bir askeri karakola düzenlenen terör saldırısında 89 kişi hayatını kaybetti.

  11 Ocak

  - Umman Sultanı Kabus bin Said 79 yaşında hayatını kaybetti ve ülkede 3 gün yas ilan edildi.

• 6

  16 Ocak

  - Temsilciler Meclisinde kabul edilen ABD Başkanı Donald Trump'ın azline ilişkin iki maddenin Senatoya resmen iletilmesinin ardından Trump'a yönelik yargı süreci Senatoda başladı.

   23 Ocak

   - Uluslararası Adalet Divanı (UAD), Gambiya'nın İslam İşbirliği Teşkilatı adına, Arakanlı Müslümanlara yapılan soykırım nedeniyle Myanmar'a karşı açtığı davada, Myanmar'ın Arakanlı Müslümanlara yönelik soykırımın engellenmesi için gerekli tedbirleri almasına hükmetti. UAD, Arakanlı Müslümanların "gerçek ve acil tehdit altında olduğuna" karar verdi.

   24 Ocak

   - İskoçya polis teşkilatı başörtüsünü resmi üniforma seçenekleri arasına dahil etti.

• 7

  26 Ocak

  - Amerikalı ünlü basketbolcu Kobe Bryant ve 13 yaşındaki kızı Gianna, California'da geçirdikleri helikopter kazasında hayatını kaybetti. Kazada 7 kişi daha yaşamını yitirdi.

  31 Ocak

  - Birleşik Krallık, 31 Ocak itibarıyla AB üyeliğinden 47 yıl sonra resmen ayrıldı.
  
  5 Şubat

  - ABD Başkanı Donald Trump, Senatoda yapılan oylamada kendisine yönelik "Görevini kötüye kullanmak" ve "Kongrenin işleyişini engellemek" başlıklı azil maddelerinin oylamasında aklandı.
  

  11 Şubat

  - Irak'ta Erbil 2. Ceza Mahkemesi, 17 Temmuz 2019'da Erbil kentindeki bir restoranda uğradığı silahlı saldırı sonucu şehit olan Türk diplomat Osman Köse'nin faillerinden ikisi için idam kararı aldı.

• 8

  19 Şubat

  - Almanya'nın Hessen eyaletindeki Hanau kentindeki iki kafeye düzenlenen ırkçı terör saldırısında, aralarında 4 Türk'ün de bulunduğu 9 kişi hayatını kaybetti, 5 kişi yaralandı. Özel harekat timinin düzenlediği operasyonda, ırkçı terörist saldırgan 43 yaşındaki Tobias R. ve 72 yaşındaki annesi evinde ölü bulundu.

  25 Şubat

  - Mısır'ın eski Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek uzun süredir devam eden sağlık sorunları nedeniyle 91 yaşında öldü.

  4 Mart

  - Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin doğusunda Ağustos 2018'den bu yana etkili olan ve 2 bin 264 kişinin yaşamını yitirmesine neden olan Ebola salgınında tedavi gören son hasta taburcu edildi.

• 9

  COVİD-19 PANDEMİ İLAN EDİLDİ

  8 Mart

  - İran'da mart ve nisan ayında "alkolün Covid-19'a iyi geldiği" söylentileri üzerine sahte içki kullanarak zehirlenen 728 kişi hayatını kaybetti.

  10 Mart

  - Rus Parlamentosunun alt kanadı Duma, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in devlet başkanlığı görev süresini uzatacak anayasa değişikliği düzenlemesini kabul etti.

  11 Mart

  - Dünya Sağlık Örgütü, Covid-19'u küresel salgın ilan etti.
  
  17 Mart

  - NATO müttefikleri, Kuzey Makedonya'nın üyelik sürecini onayladı. Kuzey Makedonya, 27 Mart'ta tüm resmi süreçlerin tamamlanmasının ardından NATO'nun 30'uncu üyesi oldu.

• 10

  24 Mart

  - Mozambik'te düzensiz göçmenleri taşıyan bir kamyonda 64 kişinin cansız bedeni bulundu.
  

  26 Mart

  - Yeni Zelanda'nın Christchurch kentindeki Nur ve Linwood camilerine 15 Mart 2019'da düzenlediği silahlı saldırıda 51 kişiyi öldüren, 49 kişiyi de yaralayan terörist Brenton Tarrant, hakkındaki tüm suçlamaları kabul etti.
  

  28 Mart

  - Filistinli kadın gerilla Theresa Halsa (66) Ürdün'de hayatını kaybetti.

  3 Temmuz

  - Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in 2036'ya kadar devlet başkanlığı yapmasına imkan sağlayan ve ülkenin siyasi sistemini değiştiren anayasa değişikliği için yapılan referandumda halkın yüzde 77,92'sinin "Evet" oyu kullandığı açıklandı.

• 11

  7 Temmuz

  - Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro'da yeni tip corona virüs (Covid-19) tespit edildi.

  9 Temmuz

  - ABD, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki Uygur Türklerine ve diğer Müslüman azınlıklara uyguladığı baskı ve şiddetten sorumlu bazı üst düzey Çinli yetkililere ülkeye giriş yasağı getirdi.

  14 Temmuz

  - Azerbaycan-Ermenistan sınırında çıkan çatışmalarda, Azerbaycan ordusundan biri tümgeneral olmak üzere 7 asker şehit oldu.

  16 Temmuz

  - Ermenistan ordusu, sınırdaki Azerbaycan mevzilerine saldırı girişiminde bulundu, sivil yerleşim birimlerine ateş açtı.

• 12

  18 Temmuz

  - Tayland'ın başkenti Bangkok’ta binlerce kişi seçim, yeni anayasa ve baskıcı yasaların kaldırılması talebiyle Başbakan Prayuth Çan-oça liderliğindeki hükümete karşı gösteri düzenledi.

  20 Temmuz

  - ABD yönetimi, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki Uygur Türklerine yönelik insan hakları ihlallerinde rolü olduğu gerekçesiyle 11 Çinli şirketi yaptırım listesine aldı.

  22 Temmuz

   - ABD, bina dışında belge yakılarak imha edildiği gerekçesiyle Çin'in Houston kentindeki başkonsolosluğunu 72 saat içinde boşaltmasını istedi.

• 13

  23 Temmuz

  - Çin, "Tianwen-1" adı verilen Mars görevi kapsamında uydu ve gezginci robottan oluşan keşif araçlarını Kızıl Gezegen’e yolladı.
  
  24 Temmuz

  - Çin hükümeti Houstan'da başkonsolosluğunun kapatılmasına karşılık ABD'ye, ülkenin güneybatısındaki Çıngdu kentinde bulunan başkonsolosluğunu kapatma talimatı verdi.

  30 Temmuz

  - ABD Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), Mars keşif aracı "Perseverence"ı uzaya fırlattı.

• 14

  BEYRUT'TA PATLAMA

  3 Ağustos

  - ABD Başkanı Donald Trump, ülkesindeki kolu herhangi bir Amerikan şirketine satılmadığı takdirde Çin merkezli sosyal medya platformu TikTok'u 15 Eylül'de ülkede yasaklayacaklarını açıkladı.
  

  4 Ağustos

  - Lübnan’da Beyrut Limanı’nda gübre yapımında kullanılan amonyum nitrat yüklü tankerin patlaması sonucu yüzlerce kişi hayatını kaybederken çevrede ağır hasar meydana geldi.

  9 Ağustos

  - ABD Sağlık Bakanı Alex Azar, Çin ile ihtilaflı Tayvan Adası'nı ziyaret etti. Ziyaret, Washington'ın Pekin yönetimiyle diplomatik ilişki kurduğu 1979'dan bu yana Tayvan'a yapılan en üst düzey resmi ziyaret oldu.

  19 Ağustos

  - Askeri darbe girişimiyle alıkonulan Mali Cumhurbaşkanı İbrahim Boubacar Keita, istifa ettiğini açıkladı.

• 15

  26 Ağustos

  - ABD yönetimi, Güney Çin Denizi'nde devam eden inşaat çalışmaları ve askeri eylemlere destek sağladıkları gerekçesiyle Çinli 24 şirketi ve bazı Çin vatandaşlarını yaptırım listesine aldı.

  27 Ağustos

  - Yeni Zelanda'nın Christchurch kentindeki 2 camiye düzenlediği silahlı saldırıda 51 kişiyi şehit eden, 49 kişiyi de yaralayan terörist Brenton Tarrant, ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.
  

  28 Ağustos

  - Japonya Başbakanı Abe Şinzo, sağlığını gerekçe göstererek 2012'den beri sürdürdüğü başbakanlık görevinden istifa etti.
  
  - Mali'de askeri cuntanın lideri Assimi Goita, darbeciler tarafından "cumhurbaşkanı" ilan edildi.

  2 Eylül

  - ABD yönetimi, Afganistan'da ABD askerlerinin savaş suçu işlediği iddialarını soruşturan Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı Fatao Bensoudave diğer savcılık yetkililerine yaptırım kararı aldı.

• 16

  4 Eylül

  - Hindistan'da 87 bin 115'e ulaşan günlük vaka sayısı, Covid-19'un ortaya çıktığı Çin’de Aralık 2019'dan o güne kadar tespit edilen 85 bin 146 vakayı geride bıraktı.
  

  7 Eylül

  - Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'daki Ceza Mahkemesi, Cemal Kaşıkçı cinayetiyle ilgili davada yargılanan sanıklardan 5'ine 20'şer, birine 10, 2 kişiye de 7'şer yıl hapis cezası verdi.

  8 Eylül

  - Bosna Savaşı'nda (1992-1995) Boşnak sivillere karşı savaş suçu işlemekten aranan eski Sırp komutan Ratko Djurkovic, Bosna Hersek'in kuzeydoğusundaki Ugljevik kasabasında yakalandı.

  10 Eylül

  - Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF), dünyada vahşi yaşam popülasyonunun son 46 yılda ortalama yüzde 68 azaldığını bildirdi.

• 17

  14 Eylül

  - Venüs'ün atmosferinde oksijensiz ortamlarda yaşayabilen mikroplar tarafından üretilen fosfin gazı bulunduğu keşfedildi.

  22 Eylül

  - İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Covid-19 salgınında "tehlikeli bir dönüm noktasına gelindiğini" belirterek bar ve restoranların saat 22.00'de kapanması talimatı verdi ve evden çalışmaya devam edilmesini istedi.

  27 Eylül

  - Ermeni güçlerinin Dağlık Karabağ yakınlarında sivil yerleşimlere ateş açması üzerine Azerbaycan ordusu karşı saldırı başlattı.

  1 Ekim

  - Birleşmiş Milletler (BM), Türkiye ve Libya arasındaki deniz sınırı anlaşmasını tescil etti.

• 18

  KAPALI MARAŞ 46 YIL SONRA AÇILDI

  4 Ekim

   - Suudi Arabistan yönetiminin Covid-19 tedbirleri kapsamında 6 ay ara verdiği umre ziyaretleri yeniden başladı.

   6 Ekim

   - Kırgızistan'da 4 Ekim Pazar günü yapılan milletvekili seçim sonuçlarını protesto eden göstericiler, Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve parlamentoyu işgal etmelerinin ardından cezaevinden eski Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev'i çıkardı. Kırgızistan'da 4 Ekim'de yapılan parlamento seçim sonuçları iptal edildi, Meclis Başkanı Dastanbek Cumabekov ve Başbakan Kubatbek Boronov istifa etti.

   8 Ekim

   - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) sınırları içerisinde yer alan ve 46 yıldır kapalı olan Maraş bölgesinin bir bölümü halkın kullanımına açıldı.

   9 Ekim

   - Nobel Barış Ödülü, açlıkla mücadele çabaları ve çatışmalardan etkilenen bölgelerde barış koşullarının iyileştirilmesine katkı sağlaması nedeniyle Dünya Gıda Programına (WFP) verildi.

  14 Ekim

   - Hollanda'da hükümet, ölümcül hastalığı bulunan 1 ila 12 yaşlarındaki çocuklara ötanazi yapılmasına izin veren planı onayladı.

• 19

  NASA AY'DA SU BULDUKLARINI AÇIKLADI

  18 Ekim

  - KKTC'de yapılan cumhurbaşkanı ikinci tur seçiminde, Ulusal Birlik Partisinin (UBP) adayı Ersin Tatar oyların yüzde 51,74'ünü alarak cumhurbaşkanı seçildi.

  23 Ekim

  - BM, Cenevre'deki 5+5 Ortak Askeri Komite toplantılarının dördüncü turunda, Libyalı tarafların ülke genelinde kalıcı ateşkes için anlaşmaya vardığını duyurdu.

  - ABD Başkanı Donald Trump, Sudan'ı "teröre destek veren ülkeler" listesinden çıkarma kararını imzaladı.

  26 Ekim

  - ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), ilk defa Ay'ın güneş gören yüzeyinde su bulduklarını açıkladı.
  
  31 Ekim

  - İngiltere'de Covid-19 salgını nedeniyle ikinci kez ülke çapında karantina ilan edildi.

• 20

  JOE BİDEN ABD BAŞKANLIK SEÇİMİN KAZANDI

  - 6 Kasım

   - AB, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko'yu Belarus'a yönelik yaptırım listesine dahil etti.

   7 Kasım

   - ABD'de 3 Kasım'da yapılan 59. başkanlık seçimlerini Demokrat aday Joe Biden kazandı.

   - Dünyada Covid-19 vaka sayısı 50 milyonu geçti.

   9 Kasım

   - Eski Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales, geçen yıl istifasının ardından kaçmak zorunda kaldığı ülkesine geri döndü.

• 21

  16 Kasım

   - Moldova'da cumhurbaşkanı seçiminin ikinci turunda, Batı yanlısı Maia Sandu, en çok oyu alarak ülkenin ilk kadın cumhurbaşkanı seçildi.

  19 Kasım

  - Avustralyalı askerlerin Afganistan'da savaş suçu işlediğine dair hazırlanan rapor, 39 Afgan sivilin öldürüldüğünü ortaya koydu. 

  29 Kasım

   - Afganistan’ın Gazne vilayetinde düzenlenen bombalı araç saldırısında 31 kişi yaşamını yitirdi, 24 kişi yaralandı.

   - Nijerya'nın kuzeydoğusunda terör örgütü Boko Haram tarafından çiftçilere düzenlenen saldırıda 79 kişi hayatını kaybetti.

   2 Aralık

   - İngiltere, Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin'in kurucu ortağı olduğu Alman biyoteknoloji firması BioNTech'in Amerikan ilaç şirketi Pfizer ile geliştirdiği Covid-19 aşısının yaygın kullanımına onay verdi. Böylece İngiltere, Covid-19 aşısının yaygın kullanımına onay veren ilk ülke oldu.

• 22

  COVİD-19'DAN ÖLENLERİN SAYISI 1,5 MİLYONU GEÇTİ

  3 Aralık

  - Dünya genelinde Covid-19'dan ölenlerin sayısı 1,5 milyonu geçti.

  5 Aralık

  - Çin'in Çongking kentinde bulunan kaçak bir kömür ocağında çalışan 23 işçi karbonmonoksit gazından zehirlenerek hayatını kaybetti.
  
  7 Aralık

  - Venezuela'da seçimlerde Devlet Başkanı Nicolas Maduro ve müttefikleri oyların yüzde 67'sini alarak Ulusal Meclis'te çoğunluğu elde etti.

  8 Aralık

  - Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Rusya'nın tüm askeri güçlerini Kırım'dan bir an önce çekmesi ve "Ukrayna topraklarında geçici işgaline gecikmeden son vermesi" çağrısında bulunan bir kararı kabul etti.