MIKNATIS NEDEN PASLANMAZ VE ELEKTRİKSEL ALANINI NE KADAR KORUR?
(Alper SÖZEN)
Mıknatısın paslanmadığı doğru değil. Mıknatıslanabilen malzemelerin ferromanyetik olduğu söylenir. Örneğin demir, nikel, kobalt, gadolinyum, bazı nadir toprak metallerinin alaşımları ve doğal manyezit taşı, ferromanyetiktirler. Bunlardan demir oksitlenir ve oksitlenen kısımlar, demirden pul pul ayrılıp dökülür; yani demir paslanarak “çürür”. Nikel de oksitlenir (en sık rastlanan oksitlenme hali +2); fakat oksitlenen katman ince bir film oluşturur ve nikelden ayrılmadığı gibi, oksitlenmenin daha derinlere devamını da engeller. Dolayısıyla, nikel paslanarak çürümez, hatta havada lekelenmeye karşı dahi dayanıklıdır. Gadolinyum ise oksitlenir ve oksitlenen katman, yavaş da olsa, pul pul dökülür. Mıknatısların elektrik alanı değil, manyetik alanı var. Mıknatıslık, “Curie sıcaklığı” denilen, malzemeye özgün bir sıcaklığın üstüne çıkıldığında, kristal danelerini oluşturan atom gruplarının manyetik alanlarının yönleri gelişigüzelleştiğinden kaybolur. Mıknatıslık, mıknatısın çekiçlenerek dövülmesi veya yönü değişen yeterince güçlü bir manyetik alanın içinde tutulması halinde de kaybolur. Bu durumların dışında, mıknatıslık kalıcıdır.
Prof. Dr. Vural ALTIN
Nükleer Mühendis. Okan Üniversitesi Mühendislik Fakültesi'nde ders veriyor.
(Alper SÖZEN)
Mıknatısın paslanmadığı doğru değil. Mıknatıslanabilen malzemelerin ferromanyetik olduğu söylenir. Örneğin demir, nikel, kobalt, gadolinyum, bazı nadir toprak metallerinin alaşımları ve doğal manyezit taşı, ferromanyetiktirler. Bunlardan demir oksitlenir ve oksitlenen kısımlar, demirden pul pul ayrılıp dökülür; yani demir paslanarak “çürür”. Nikel de oksitlenir (en sık rastlanan oksitlenme hali +2); fakat oksitlenen katman ince bir film oluşturur ve nikelden ayrılmadığı gibi, oksitlenmenin daha derinlere devamını da engeller. Dolayısıyla, nikel paslanarak çürümez, hatta havada lekelenmeye karşı dahi dayanıklıdır. Gadolinyum ise oksitlenir ve oksitlenen katman, yavaş da olsa, pul pul dökülür. Mıknatısların elektrik alanı değil, manyetik alanı var. Mıknatıslık, “Curie sıcaklığı” denilen, malzemeye özgün bir sıcaklığın üstüne çıkıldığında, kristal danelerini oluşturan atom gruplarının manyetik alanlarının yönleri gelişigüzelleştiğinden kaybolur. Mıknatıslık, mıknatısın çekiçlenerek dövülmesi veya yönü değişen yeterince güçlü bir manyetik alanın içinde tutulması halinde de kaybolur. Bu durumların dışında, mıknatıslık kalıcıdır.
Prof. Dr. Vural ALTIN
Nükleer Mühendis. Okan Üniversitesi Mühendislik Fakültesi'nde ders veriyor.