Artık Türkiye'nin de Kadın Thesaurus’u var

Thesaurus, "Belirli bir alandaki sözcükleri veya bir bilgi veya kavramlar grubunu içeren bir tür ansiklopedi" olarak tanımlanıyor.

Dildeki cinsiyet ayrımcılığını kaldırmayı hedefleyen Türkiye Kadın Konulu Kavramlar Dizini/Thesaurusu'nun hazırlığı 3,5 yıl sürdü. Merak edenler için söyleyelim: Türkiye'de henüz bir erkek thesaurus’u yok.

Türkiye Kadın Thesaurusu'dan bütün kadın örgütlerinde, üniversitelerin kadın çalışmaları bölümlerinde, kadın merkezlerinde, kadınla ilgili devlet kuruluşlarında, yayın kuruluşlarında, özel ve yerel arşivlerde, kadın sorunlarıyla ilgili bilgi ve belge arayan araştırmacılar yararlanabilecek.

AVRUPA KADIN THESAURUSU TEMEL ALINDI
Türkiye Kadın Konulu Kavramlar Dizini/Thesaurus’u, Avrupa Kadın Thesaurusu temel alınarak hazırlandı. Avrupa Kadın Thesaurusu'nun ilk basımı, 1998 yılında yapılmıştı. Türkiye Kadın Thesaurus’una 500’den fazla Türkçe yeni terim eklenmiş. Bu terimler İngilizce'ye çevrilerek, Avrupa Kadın Thesaurusu'nun ikinci basımında yer alması sağlanacak.

Türkiye Kadın Thesaurusu'nun araştırmacılar tarafından kullanılabilmesi ancak kütüphanelerin indeksleme çalışmasını Thesaurus’a göre yeniden düzenlemesinin ardından gerçekleşebilecek.

FON ARANIYOR
Fon bulunduğu takdirde Kadın Eserleri Kütüphanesi’ndeki onbinlerce belge, fotoğraf, ses bandı, DVD, Thesaurus’a göre indekslenecek. Kütüphane ile online sistem birbirine paralel duruma getirilecek. Thesaurus, kısa bir süre sonra www.thesaurus.mikrobeta.com.tr internet adresi üzerinden online olarak kullanıma açık olacak.

Türkiye Kadın Thesaurusu'nun kullanımıyla ilgili olarak Kadın Eserleri Kütüphanesi uygulamalı eğitim programları düzenlenecek.

Şimdilik 1000 adet basılan Thesaurus, İstanbul Kadın Eserleri Kütüphanesi'nin yanısıra kitapçılarda da bulunabilecek.

Thesaurus Çalışma Grubu, Aslı Davaz, Sönmez Taner, Şeyda Talu ve Zelal Ayman’dan oluştu. İstanbul Hollanda Başkonsolosluğu’nun katkılarıyla yayınlandı. Kadın Eserleri Kütüphanesi'nde bugün yapılan basın toplantısında Aslı Davaz ve Sönmez Taner, Thesaurus ile ilgili şu bilgileri verdi:

KADIN THESAURUSU SİHİRLİ BİR DEĞNEK
Aslı Davaz:
Türkiye’nin ilk ve tek kadın konulu kütüphanesinin bilgilerine ulaşılması için Thesaurus yapılması şarttı. Bu çatı altındaki her şey, konu başlıklarına göre belirlenecek. Online sistemle, bu çatı altında bulunan tüm malzemeye ulaşılabilecek. Kadın Thesaurusu sihirli bir değnek gibi iş görecek.

TERİMLERİN HEPSİ KADINLARI İLGİLEDİRİYOR
Sönmez Taner:
Bilgi arayan kullanıcılar için etkin bir araç. İndekslemeyi etkinleştiriyor, standartlaştırıyor. Bir de kadın bakış açısını vurguluyor. Terimler doğal dilden seçiliyor. Terimlerin hepsi kadınları ilgilediriyor.

Türkiye Kadın Thesaurusu'ndan örnek kavramlar:
Kadın cinselliği: Yetişkin kadınların cinsel arzularını heteroseksüel cinsel değerlerle ilişkilendiren davranış ve deneyim; Freud’a göre bu davranış ve deneyimin özellikleri: edilgenlik, mazohizm, sevgi ihtiyacı; amacı ise: birinin karısı ve annesi olmaktır. (Syf 82)

Erkek fatma: Açıkça erkeksi tavır ve davranışlar içinde olan kızlar. (Syf. 46)

Erkeklik: Erkek cinsiyetine sahip kişilerde olması beklenen özelliklerin kültürel anlamı; erkekliğin kültürel normu bazen o kadar çok özümsenir ki, kimliğin bütünüyle ayrılmaz bir parçası haline gelir. (Syf. 46)

Mahrem: Kadının babası, amcası, dedesi, dayısı, erkek kardeşleri, kocası, üvey babası ve kayın pederi gibi akrabası olan ya da süt emme sebebiyle nikah düşmeyen, erkekler. (Syf. 104)