İran'ı savaşa sürükleyen 5 nükleer tesis

İran'ın nükleer faliyetlerini devam ettirdiği ve Batının büyük tepkisini çeken 5 nükller tesis şöyle...

• 1

  İran'ı savaşa sürükleyen 5 nükleer tesis

  İran, İstanbul'da Batılı ülkelerle yaptığı nükleer müzakerelerin ikinci ayağını bugün Bağdat'ta gerçekleştiriyor. 5 artı 1 ülkeleri, İran'ı nükleer silah geliştirmekle suçlarken, Tahran bu iddiaları reddediyor.
  
  BM, ABD, AB, Kanada, Japonya ve Avustralya, İran'ı, Atom Enerjisi Kurumu'yla iş birliği yapmaya zorlamak için uzun süredir yaptırım uyguluyor.
  
  İşte Tahran ve Batılı ülkeleri karşı karşıya getiren 5 nükleer tesis ve özellikleri:

• 2

  Fordo

  Fordo'da yeraltında bulunan nükleer tesis, kuzeydeki kutsal Kum kentinin 20 km dışında, 60-90 metre derinlikte, kayalıkların altında bulunuyor. İran bu tesisin inşasına 2006-2007 yılları arasında başladı. Fordo'nun varlığından ise dünya 2009'da haberdar oldu.
  
  Kısa bir süre sonra İran, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) müfettişlerini bölgede inceleme yapmaya davet etti. Fordo nükleer tesislerini yüzde 3.75 oranındaki uranyum zenginleştirmesinde kullanacağını açıklayan Tahran, daha sonra bundan vazgeçerek, tesislerde ArGe çalışmaları yapacağını duyurdu.
  
  Haziran 2011'de ise İran, Fordo'da yüzde 19.75, yani orta derecede zenginleştirilmiş uranyum üreteceğini açıkladı. Aralık 2011'de zenginleştirme çalışması başlatıldı.
  
  Batılı gözlemciler, İran'ın önce gizli bir sığınak inşa edip ardından bunun kullanım amacına dair çelişkili açıklamalarda bulunmasını kaygı verici buluyor. Washington'da bulunan Bilim ve Uluslararası Güvenlik Enstitüsü, Şubat 2012 tarihli bir raporunda bu kaygıyı dile getirerek İran'ın, "nükleer silah üretme kapasitesine sahip olmak" amacıyla bu tesisleri kurduğunu iddia ediyor.

• 3

  Parçin

  İran'ın kilit öneme sahip bir diğer nükleer tesisi Parçin, Tahran yönetimini en çok zor durumda bırakan askeri tesis olma özelliğini taşıyor.
  
  Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, Tahran'ı Parçin'de nükleer denemeler yapmakla suçluyor. Batılı ülkeler, Parçin'in nükleer savaş başlığı geliştirmek için kullanıldığını iddia ediyor.

• 4

  Natanz

  İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin başlıca merkezlerinden olan Natanz, 1950’li yıllarda ‘Barış İçin Atom’ adlı bir proje kapsamında düşünüldü. İran, uranyum zenginleştirme faaliyetlerine ilk kez bu tesiste başladı. Başta ABD ve diğer Batılı ülkelerden destek gören 'Barış İçin Atom' projesi daha sonra İran'ın nükleer silah geliştirme amacı taşıdığı gerekçesiyle büyük tepki aldı.
  
  İran’ın bu yıl ilk nükleer yakıt çubuğunu ürettiği tesiste, santrifüj sayısı 6 binden 9 bine çıkarıldı. İran'ın bu faaliyeti, Batı'nın Tahran yönetiminin atom bombası yapma kapasitesiyle ilgili kaygılarını daha da artırdı.

• 5

  İsfahan

  İsfahan kentinde bulunan Nükleer Teknoloji Araştırma Merkezi, İran’ın en büyük nükleer araştırma merkezi olma özelliğine sahip. 3 bine yakın bilim insanının görev yaptığı tesis, Tahran'ın 416 km güneyinde bulunuyor. Dört adet araştırma reaktörü bulunan tesiste Arak ve Buşehr santrallerindeki reaktörler için yakıt elemanı üreten, Yakıt Üretim Fabrikası ve Natanz tesisinde zenginleştirilmek üzere UF6 üreten Uranyum Çevrim Merkezi bulunuyor.

• 6

  Arak

  İran'ın güneybatısında yer alan Arak Nükleer Santrali'nde, nükleer faliyetlerde önemli bir adım olan, "ağır su" üretimi gerçekleştiriliyor. Zenginleştirilmiş uranyuma alternatif olma özelliği taşıyan ve “plütonyum”un üretiminde kullanılan "ağır su" Uluslararası Atom Enerji Kurumu'nun yakın takibinde.