Depremler tarihi yapılara da büyük zarar verdi

Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremler, binlerce binayı yerle bir ederken, yüzlerce yıldır ayakta duran tarihi yapıları da etkiledi. Asırlık camiler, kaleler, kiliseler ve tarihi eserler depremler sonrası tamamen yıkıldı ya da büyük zarar gördü. 

• 1

  14 ASIRLIK CAMİ YIKILDI

  Anadolu’nun bilinen ilk camilerinden olan Hatay’daki Habibi Neccar Camii, Kahramanmaraş merkezli 7,7’lik depremde yıkıldı. 14 asırlık caminin yakınında bulunan tarihi Yeni Hamam da yerle bir oldu. 

• 2

  14 ASIRLIK CAMİ YIKILDI

  Antakya'nın 638 yılında Müslüman Arapların eline geçtiği dönemde inşa edilen hoşgörü, kardeşlik ve huzurun sembolü Anadolu'nun ilk camilerinden Habib-i Neccar Camisi, depremin meydana getirdiği etkiyle tamamen yıkıldı.

• 3

  14 ASIRLIK CAMİ YIKILDI

  Avlusunda Hz. İsa'nın üç elçisinin mezarı bulunması nedeniyle Müslümanlar için olduğu kadar Hristiyanlar için de önemli merkezler arasında yer alan tarihi camiden geriye sadece moloz yığınının kaldığı görüldü.

• 4

  HATAY ULU CAMİİ

  Hatay'ın önemli simgelerinden olan ve 16. yüzyılda Memlükler tarafından inşa edilen Ulu Cami tamamen yıkıldı.

• 5

  HATAY ULU CAMİİ

• 6

  OSMANİYE

  Osmaniye'de bulunan tarihi Enverül Hamid Camii kısmen zarar gördü.

• 7

  OSMANİYE

• 8

  GAZİANTEP KALESİ

  Depremden etkilenen Gaziantep'te, tarihi kale de hasar gördü. Merkez Şahinbey ilçesindeki tarihi Gaziantep Kalesi'nin doğu, güney ve güneydoğu kısımlarında bulunan bazı burçlar, depremin etkisiyle yıkılırken, enkaz yola saçıldı.
  Kalenin yanındaki istinat duvarı da çöktü. Bazı burçlarda ise büyük çatlaklar oluştuğu görüldü.

• 9

  GAZİANTEP KALESİ

  Öte yandan, kalenin yanında bulunan ve 17. yüzyılda inşa edildiği belirtilen tarihi Şirvani Camisi'nin kubbesi ile doğu istikametindeki duvarı kısmen çöktü.

• 10

  MALATYA'NIN SEMBOLÜ DE DEPREMDE AĞIR HASAR GÖRDÜ

  Malatya'da yapımına 1893'te başlanan ve Sultan 2. Abdülhamit'in verdiği destekle 1912'de tamamlanan tarihi cami, Kahramanmaraş merkezli depremde yıkıldı.

  Halk arasında "Teze Cami" olarak bilinen Hacı Yusuf Taş Camisi, depremin etkisiyle yıkıldı.

• 11

  MALATYA'NIN SEMBOLÜ DE DEPREMDE AĞIR HASAR GÖRDÜ

  24 Ocak 2020'deki Elazığ'ın Sivrice ilçesi merkezli 6,8 büyüklüğündeki depremde zarar gören ve restore edilen tarihi cami, bir süre önce ibadete açılmıştı.

• 12

  SARIMİYE CAMİSİ

  Depremler nedeniyle, dünyanın aydınlatılan ilk caddesi olarak bilinen Kurtuluş Caddesi'ndeki tarihi yapılara zarar verdi. Caddede yer alan 16. yüzyılda yapıldığı bilinen Sarımiye Camisi de depremin yıkıcı etkisinden nasibini aldı. Kubbesi, minaresi ve bazı duvarları yıkılan caminin etrafı moloz yığınıyla kaplandı.

• 13

  HATAY

  Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen Hatay'ın Samandağ ilçesinde, 1800'lü yıllarda yapılan İngiliz Protestan Mektebi'nde de hasar oluştu.

• 14

  HATAY

• 15

  HATAY

  Kahramanmaraş merkezli depremlerde Hatay'ın Samandağ ilçesi Vakıflı Mahallesi'ndeki Meryem Ana Kilisesi de kısmen hasar gördü.

• 16

  HATAY

  Hatay'daki tarihi Aziz Georgios Rum Ortodoks Kilisesi de depremlerde hasar gördü

• 17

  HATAY

• 18

  2 BİN YILLIK SÜTUN YIKILDI

  Kahramanmaraş merkezli depremler, Adıyaman’daki 2 bin yıllık Karakuş Tümülüsü’nde bulunan tonlarca ağırlıktaki ‘tokalaşma’ sütunlarını yıktı.

• 19

  SÜTUNUN ESKİ HALİ

  10 metre yüksekliğindeki sütunda bulunan kitabede, Grekçe, “Büyük Kral Antiochos ve Kraliçe Isias’a, oğlu büyük kral Mithridates (MÖ 36-21), bu anıtı kralın kızkardeşi ve kralların kralı Orodes’in karısı kraliçe Laodike’nin ebedi anısına yaptırdı” yazıyor.

• 20

  ESKİ MECLİS BİNASI YIKILDI

  Fransız mimar Leon Benju tarafından 1927 yılında Köprübaşı olarak anılan meydanda inşa edilen ve 1938'den Hatay Devleti'nin Türkiye'ye katıldığı 29 Haziran 1939'a kadar meclis binası olarak hizmet veren yapı yerle bir oldu.

• 21

  ESKİ MECLİS BİNASI YIKILDI

• 22

  HATAY BELEDİYE BİNASI

  Depremde, tarihi Hatay Büyükşehir Belediye binası da hasar gördü.

• 23

  TARİHİ ANTEP EVLERİ

  Tarihi Antep evleri de, Kahramanmaraş depremlerinde zarar gördü.

• 24

  KİLİS

  Kilis'te 47 cami caminin hasar gördüğü, bunlardan 21'nin tarihi cami olduğu bildirildi.

• 25

  GAZİANTEP

  Gaziantep'teki tarihi Beyaz Han da deprem nedeniyle hasar aldı.

• 26

  HATAY UZUN ÇARŞI

  Hatay'ın simgelerinden ve turistlerin mutlaka uğradığı yerlerin başında gelen Tarihi Uzun Çarşı da depremde büyük hasar gördü.

• 27

  TARİHİ DARB-I SAK KALESİ DE YIKILDI

  Hatay'ın Kırıkhan ilçesinde yer alan tarihi Darb-ı Sak Kalesi de yıkılan yerler arasında. Yıkılan kalenin enkazı ve sarsıntının şiddetiyle hareket eden kayalar ise alt kısımda bulunan Bayezid-i Bistami türbesinin girişini kapattı.

• 28

• 29

  ASIRLIK SARI SELİM CAMİİ

  Hatay'ın Payas ilçesinde bulunan Sokullu Mehmet Paşa külliyesi içerisinde yer alan asırlık tarihi Sarı Selim Camiinin minaresinin bir bölümü yaşanan depremde yıkıldı.

• 30

  ASIRLIK SARI SELİM CAMİİ

  1574-1575 yıllarında Sokullu Mehmet Paşa tarafından Mimar Sinan'a yaptırıldığı bilinen külliyenin bulunduğu alanda yer alan tarihi Sarı Selim Camiinin tek minaresinin üst bölümü depreme dayanamayarak yıkıldı. Bahçesinde asırlık zeytin ağacı da bulunan cami, güvenlik şeridi çekilerek kapatıldı.

• 31

  KAHTA KALESİ

  Adıyaman'ın Kahta ilçesinde bulunan tarihi eski Kahta Kalesi, Kahramanmaraş merkezli depremde hasar gördü. Kahta kalesi, uzun yıllar süren restorasyonun ardından geçtiğimiz yıl ziyaretçilere kapılarını açmıştı.

• 32

  KAHTA KALESİ

• 33

  ADIYAMAN ULU CAMİ

  Adıyaman’da Dulkadirogulları tarafından 1300'lü yıllarda yapılan ve çeşitli dönemlerde restorasyon gören Ulu Cami tamamen yıkıldı. Caminin 1902 yılında restore edildiği ve şu anki halini aldığı biliniyor.

• 34

  ADIYAMAN ULU CAMİ

  Geçtiğimiz yıl bakım ve onarım yapılan cami depremde yerle bir oldu.

• 35

  MALATYA

  Anadolu Selçuklu Sultanı 1. Alaeddin Keykubad tarafından 1224 yılında yaptırılan, mimari olarak Anadolu'da ilk ve tek olma özelliğini taşıyan Ulu Cami ile Osmanlı döneminde yapılan ve taşlarının beyazlığından dolayı "Sütlü Minare" adını alan cami, depremlerde hasar gördü.

• 36

  TARİHİ ANTAKYA RUM ORTODOKS KİLİSESİ

• 37

  TARİHİ ANTAKYA RUM ORTODOKS KİLİSESİ

  Depreme dayanamayıp yıkılan, yalnızca kapısı ve bir duvarı ayakta kalan bir diğer kilise de Antakya Rum Ortodoks Kilisesi. 1830'lu yıllarda yapımına başlanan kilise 1872 yılındaki depremde büyük hasar gördü ve ardından yıkıldı. Yeniden inşa edilen kilise 1900 yılında ibadete açıldı. Kilisenin cadde kısmında bulunan ve deprem yıkılmayan tek yeri olan kapısında ise Osmanlıca olarak 'Sultanımız Abdülhamid'in himayesinde, bu kapıyı saygın, yüce Doğu Patriği Meletiyos inşa etti ve inşasını tarihledi. Ey kullar bu kapıdan giriniz ve şükrediniz' yazılı.

• 38

  ANTAKYA PROTESTAN KİLİSESİ

  Hatay'daki Fransızlar döneminde elçilik ve Fransız Bankası olarak kullanılan Antakya Protestan Kilisesi, 2000 yılında Protestan Kilisesi olarak tanındı. Kilise 6 Şubat'taki depremlerde yıkıldı.

• 39

  DİYARBAKIR SURLARI

  Şiddetli iki deprem 5 bin yıllık Diyarbakır Surları’nı da vurdu.

• 40

  HATAY İSKENDERUN

  Hatay'ın İskenderun ilçesinde bulunan İtalyan Latin Katolik Kilisesi'nin ibadethane bölümü depremde yıkıldı.

• 41

  GAZİANTEP KURTULUŞ CAMİSİ

  Gaziantep’te, 1892'de kilise olarak yaptırılan, Cumhuriyet döneminde cezaevine ve 1984'te camiye dönüştürülen Kurtuluş Camisi’nin kubbe ve minareleri de depremde yıkıldı.

• 42

  GAZİANTEP KURTULUŞ CAMİSİ

• 43

  DÜNYANIN İLK MAĞARA KİLİSESİ HASAR GÖRMEDİ

  Kahramanmaraş merkezli depremlerin en ağır yıkımı oluştuğu Hatay’da, dünyanın ilk mağara kilisesi St. Pierre depremi hasar görmeden atlattı. M.S 29-40 yıllarında yapılan St. Pierre Kilisesi, Antakya-Reyhanlı yolu üzerinde Stauris Dağı'nın (Haç Dağı) batı yamacında yer alıyor. Dağın yamacındaki kayalara oyulmuş 13 metre derinliğinde, 9.5 metre genişliğinde ve 7 metre yüksekliğinde bir mağaradan oluşan kilise, dünyanın ‘ilk mağara kilisesi’ olarak kabul ediliyor. 

• 44

  HATAY KALESİ

  Binlerce yıllık Hatay Kalesi kalıntıları da depremde hasar görmedi.  

• 45

  2 BİN YILLIK TÜNEL

  Samandağ ilçesinde bulunan ve yaklaşık 2 bin yıl önce Roma döneminde yapılan Titus Tüneli, yıkıcı depremde ayakta kaldı. Dönemin Roma İmparatoru Vespasian'ın dağdan gelen suları engellemek için inşa ettirdiği tünel, 'elle yapılan dünyanın en büyük tüneli' olarak biliniyor.

• 46

  TİTUS TÜNELİ

  7 metre yüksekliğinde, 1380 metre uzunluğunda inşa edilen tünelin, esirler tarafından çekiç kullanılarak yapıldığı belirtiliyor.

• 47

  SÜTUNLAR MAĞARAYI TAŞIYOR 

  Tünel ile aynı dönemde, tamamı kayanın içine oyularak yapılan Beşikli Mağara da hasar görmeyen yapılardan oldu. Kaya mezarların bulunduğu mağaranın yer aldığı alan, eski çağlarda 'ölüler şehri' olarak adlandırılırken, girişinde de sütunlar bulunuyor.

• 48

  BEŞİKLİ MAĞARA

  Binlerce yıldır ayakta duran sütunlar, mağarayı taşıyor. Birçok felaketi geride bırakan tarihi alanlar, 6 Şubat'ta kenti vuran ve binlerce binanın yıkılmasına neden olan depremlerde hasar almadı.

• 49

  İMPARATOR, VEBAYA KARŞI YAPTIRDI 

  Hatay'da, St. Pierre Kilisesi ve Anıt Müzesi'nin bulunduğu Habib-i Neccar Dağı eteklerinde kayalara oyularak yapılan Cehennem Kayıkçısı Kharon maskı, sağlam kaldı.

• 50

  CEHENNEM KAYIKÇISI KHARON

  Yunan mitolojisinde adı geçen Cehennem Kayıkçısı Kharon, 4 metreye 1,5 metre olarak kayalara insan portresi olarak kabartılarak yapıldı. Helenistik dönemde İmparator Antiochus IV Epiphanes tarafından M.Ö. 22'nci yüzyılda yaptırılan ve bugüne kadar gelen, kayalara yapılmış dev mask, Antakya'da birçok kişinin ölümüne neden olan veba salgını nedeniyle ve 'Leios' adında kahinin tavsiyesi üzerine yaptırıldı. İlçeyi gören Habib-i Neccar Dağı eteklerine yaptırılan kaya kabartması mask, salgının durmasıyla yarım kaldı.

• 51

  ADIYAMAN'DAKİ TARİHİ CENDERE KÖPRÜSÜ

  Kahta ilçesi sınırlarında yer alan Roma İmparatoru Septimius Severius (M.S 192-211) zamanında 16. Lejyon tarafından Cendere Çayı üzerine inşa edilen tarihi Cendere Köprüsü deprem felaketinde zarar görmedi.

• 52

  CENDERE KÖPRÜSÜ

  92 büyük blok kesme taştan yapılan, 120 metre uzunluğunda, 30 metre yüksekliğinde ve 7 metre genişliğinde, iki kaya üzerine oturtulmuş, harç kullanılmadan yapılan tarihi köprünün ayaktaki hali dikkati çekti.

• 53

  ADIYAMAN'DAKİ PERRE ANTİK KENTİ

  Kent merkezindeki Komagene Krallığının 5 büyük şehrinden biri olan, sur duvarları, halen kullanılan çeşme ve yaklaşık 200 kaya mezarının bulunduğu Perre Antik Kenti, depremde hasar görmedi.

• 54

  PERRE ANTİK KENTİ

  Geçici olarak ziyarete kapatılan Perre Antik Kenti'nin girişindeki yolcu karşılama merkezinin çatı bölümü kısmen hasara uğradı.

• 55

  Depremlerden etkilenen Malatya'daki bazı tarihi yapılar da zarar gördü.  Battalgazi ilçesinde bulunan Ulu Cami ile Silahtar Mustafa Paşa Kervansarayı da etkilendi.
  
  Ayrıca kervansarayın dış duvar kısmındaki tavanda bulunan bacaların birkaçı da devrildi.
  Selçuklu Hükümdarı Alaaddin Keykubat zamanında 1224'te inşa edilen Battalgazi Ulu Cami de depremden zarar gördü.