Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun (RTÜK) Televizyon Yayıncıları Derneği (TVYD) ile başlattığı süreç sonucunda, tüm ulusal kanalların mutabakatıyla terör ve olağanüstü durumlarda uyulacak haber ilkeleri belirlendi.
Bu çerçevede, terör haberleriyle ilgili televizyon ekranlarında yer alan ''son dakika'' yazılarıyla ilgili süre sınırı konulmasına ve evlatlarının şehit olduğu aileye yetkililerce bildirilmeden ekranda ilan edilmemesine ilişkin tavsiye kararı alındı.
RTÜK Başkanı Davut Dursun, yaptığı açıklamada 25 Haziran’da İçişleri Bakanı Beşir Atalay, Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarı Muammer Güler ve Emniyet Genel Müdürü Oğuz Kağan Köksal'ın da katılımıyla İstanbul'da ''Medya Duyarlılığı İstişare Toplantısı'' gerçekleştirdiklerini ve TVYD üyesi ulusal televizyon kanallarının haber sorumlularıyla bir araya geldiklerini hatırlattı.
Tüm ulusal televizyon kanallarının mutabakatıyla ilkeler belirlendiğini, böylece ilk kez haber yöneticileri arasında esasen var olan ilkeler düzeyindeki mutabakatın uygulama zeminine yansıtılmasının sağlandığını ifade eden Davut Dursun, ''Terör haberleri konusunda ortak ilkeler belirlenmesi, medya tarafından bugüne kadar teröre karşı alınmış en kararlı tavırdır. Katkı yapan tüm yayın kuruluşlarını sorumlu tutumlarından dolayı kutluyorum'' dedi.
Terör ve olağanüstü durumlarda da izleyicinin, olaylar ve gelişmeler hakkında bilgilenmesinin büyük önem taşıdığını ifade eden Dursun, halkın haber alma özgürlüğünü kullanmasının yayıncıların sorumluluğu olduğunu belirtti. Haberlerde uyulacak ilkelerin, yayıncı sorumluluğu kapsamında, haberlerin terör örgütlerinin amaçlarına hizmet etmesinin önlenmesi için atılmış önemli bir adım olduğunu vurgulayan Dursun, belirlenen ilkelerle ilgili şu değerlendirmelerde bulundu:
''Bu ilkelerin benimsenmesiyle ifade özgürlüğünün ve toplumun haber alma özgürlüğünün kısıtlanabileceği düşünülmemelidir. Çünkü ifade özgürlüğünün kriz dönemlerinde dahi en geniş anlamda kullanılması esastır, terör ve benzeri olaylar nedeniyle özgürlükleri daraltan herhangi bir düzenleme de asla savunulamaz. Bu çerçevede, 'söz konusu olay gelişen bir olay değilse ve sık sık yeni gelişmeler yaşanmıyorsa, canlı yayın kesilip normal yayına dönülmeli, gelişmeler bundan sonra haber bültenlerinde duyurulmalıdır' önerisine yer verildi.
EN FAZLA 5 DAKİKA
Ayrıca, 'son dakika' yazısının en fazla 5 dakika süreyle ekranda tutulması ve izleyicilerde korku, yılgınlık ve paniğe sebep olabilecek sansasyonel 'son dakika' alt yazılarından kaçınılması tavsiye edildi. Olaydan saatlerce sonra bile 'son dakika' anonsu ile haberlerin yayınlandığı düşünüldüğünde bu, çok önemli bir tavsiyedir.''
İSİMLERİN AÇIKLANMASI
Dursun, şehit haberlerinin verilişinin önemine de dikkat çekerek, şehitlerin yetkililer tarafından ailelerine bildirilmeden önce, isimlerinin açıklanmaması, yetkililerden önce acılı ailelerin bulunup ekranlara taşınmamasının da ilke olarak benimsendiğini açıkladı.
İstisnai durumlar dışında, şehit cenazelerinin törenlerinden ve şehit ailelerinin evinden canlı yayın yapılmamasının ve acılı insanları rahatsız edecek röportajlara yer verilmemesinin tavsiye edildiğini belirtti.
TVYD ve ulusal televizyon kanalları tarafından belirlenen ilkelerden birinin de terör saldırıları ve doğal felaketlerle ilgili canlı yayınlara, deneyimli veya varsa konunun uzmanı muhabirlerin gönderilmesi olduğunu da belirten Dursun, ''Ayrıca, bu haberler yayınlanırken ürkütücü, izleyenleri paniğe sürükleyecek, toplumsal gerginliğe yol açacak görüntülerden kaçınılması, görüntü alınırken güvenlik güçlerinin olay yerinde çizdiği sınırın aşılmaması gerektiği de belirtiliyor'' dedi.
Dursun, mülakatlarda terör olaylarını haklı gösterecek, saldırıları gerçekleştirenlerin propagandası olarak algılanabilecek, bu tür saldırıları teşvik eder görünebilecek her türlü yayından kaçınılmasının da yayıncılar tarafından ilke olarak belirlendiğini bildirdi.
RTÜK Başkanı Dursun, çok eski ve aynı görüntüler ile teröristlerin yüzlerinin göründüğü görüntülerin kullanılmasının önlenmesi, tekrarlardan kaçınılması ve eski görüntüler yayınlanırken ekranda ''arşiv'' ibaresinin yer almasının da belirlenen ilkeler arasında bulunduğunu sözlerine ekledi.
Bu çerçevede, terör haberleriyle ilgili televizyon ekranlarında yer alan ''son dakika'' yazılarıyla ilgili süre sınırı konulmasına ve evlatlarının şehit olduğu aileye yetkililerce bildirilmeden ekranda ilan edilmemesine ilişkin tavsiye kararı alındı.
RTÜK Başkanı Davut Dursun, yaptığı açıklamada 25 Haziran’da İçişleri Bakanı Beşir Atalay, Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarı Muammer Güler ve Emniyet Genel Müdürü Oğuz Kağan Köksal'ın da katılımıyla İstanbul'da ''Medya Duyarlılığı İstişare Toplantısı'' gerçekleştirdiklerini ve TVYD üyesi ulusal televizyon kanallarının haber sorumlularıyla bir araya geldiklerini hatırlattı.
Tüm ulusal televizyon kanallarının mutabakatıyla ilkeler belirlendiğini, böylece ilk kez haber yöneticileri arasında esasen var olan ilkeler düzeyindeki mutabakatın uygulama zeminine yansıtılmasının sağlandığını ifade eden Davut Dursun, ''Terör haberleri konusunda ortak ilkeler belirlenmesi, medya tarafından bugüne kadar teröre karşı alınmış en kararlı tavırdır. Katkı yapan tüm yayın kuruluşlarını sorumlu tutumlarından dolayı kutluyorum'' dedi.
Terör ve olağanüstü durumlarda da izleyicinin, olaylar ve gelişmeler hakkında bilgilenmesinin büyük önem taşıdığını ifade eden Dursun, halkın haber alma özgürlüğünü kullanmasının yayıncıların sorumluluğu olduğunu belirtti. Haberlerde uyulacak ilkelerin, yayıncı sorumluluğu kapsamında, haberlerin terör örgütlerinin amaçlarına hizmet etmesinin önlenmesi için atılmış önemli bir adım olduğunu vurgulayan Dursun, belirlenen ilkelerle ilgili şu değerlendirmelerde bulundu:
''Bu ilkelerin benimsenmesiyle ifade özgürlüğünün ve toplumun haber alma özgürlüğünün kısıtlanabileceği düşünülmemelidir. Çünkü ifade özgürlüğünün kriz dönemlerinde dahi en geniş anlamda kullanılması esastır, terör ve benzeri olaylar nedeniyle özgürlükleri daraltan herhangi bir düzenleme de asla savunulamaz. Bu çerçevede, 'söz konusu olay gelişen bir olay değilse ve sık sık yeni gelişmeler yaşanmıyorsa, canlı yayın kesilip normal yayına dönülmeli, gelişmeler bundan sonra haber bültenlerinde duyurulmalıdır' önerisine yer verildi.
EN FAZLA 5 DAKİKA
Ayrıca, 'son dakika' yazısının en fazla 5 dakika süreyle ekranda tutulması ve izleyicilerde korku, yılgınlık ve paniğe sebep olabilecek sansasyonel 'son dakika' alt yazılarından kaçınılması tavsiye edildi. Olaydan saatlerce sonra bile 'son dakika' anonsu ile haberlerin yayınlandığı düşünüldüğünde bu, çok önemli bir tavsiyedir.''
İSİMLERİN AÇIKLANMASI
Dursun, şehit haberlerinin verilişinin önemine de dikkat çekerek, şehitlerin yetkililer tarafından ailelerine bildirilmeden önce, isimlerinin açıklanmaması, yetkililerden önce acılı ailelerin bulunup ekranlara taşınmamasının da ilke olarak benimsendiğini açıkladı.
İstisnai durumlar dışında, şehit cenazelerinin törenlerinden ve şehit ailelerinin evinden canlı yayın yapılmamasının ve acılı insanları rahatsız edecek röportajlara yer verilmemesinin tavsiye edildiğini belirtti.
TVYD ve ulusal televizyon kanalları tarafından belirlenen ilkelerden birinin de terör saldırıları ve doğal felaketlerle ilgili canlı yayınlara, deneyimli veya varsa konunun uzmanı muhabirlerin gönderilmesi olduğunu da belirten Dursun, ''Ayrıca, bu haberler yayınlanırken ürkütücü, izleyenleri paniğe sürükleyecek, toplumsal gerginliğe yol açacak görüntülerden kaçınılması, görüntü alınırken güvenlik güçlerinin olay yerinde çizdiği sınırın aşılmaması gerektiği de belirtiliyor'' dedi.
Dursun, mülakatlarda terör olaylarını haklı gösterecek, saldırıları gerçekleştirenlerin propagandası olarak algılanabilecek, bu tür saldırıları teşvik eder görünebilecek her türlü yayından kaçınılmasının da yayıncılar tarafından ilke olarak belirlendiğini bildirdi.
RTÜK Başkanı Dursun, çok eski ve aynı görüntüler ile teröristlerin yüzlerinin göründüğü görüntülerin kullanılmasının önlenmesi, tekrarlardan kaçınılması ve eski görüntüler yayınlanırken ekranda ''arşiv'' ibaresinin yer almasının da belirlenen ilkeler arasında bulunduğunu sözlerine ekledi.