ARILAR YÖNLERİNİ BULURKEN GÜNEŞ'TEN YARARLANIR MI?
(Mehmet HAZIROL)
Arılar, Apoidea üstfamilyasında incelenen ve larvalarını nektar ya da polenle besleyen zar kanatlı böceklerdir. Yaklaşık 22.000 tür arının varlığını biliyoruz (günümüzde nesli tükenmiş türler bu sayıya dahil değil). Bunlardan yön bulma ve görme bakımından araştırılanları oldukça az sayıda. Karl von Frisch tarafından balarıları üzerine yapılan ve araştırmacıya Nobel ödülü kazandıran çalışmalar, balarılarının, hem kendi yönlerini bulmak hem de türdeşlerine belirli bir yerin tarifini aktarmak için Güneş’in konumunu ve izdüşümünü, buna ek olarak da yerçekimini kullandıklarını gösteriyor. Günümüzde yapılan başka araştırmalar sonucunda,balarılarının dışındaki bazı arı türlerinin de bu iki unsur dışında ağaçlar, taşlar, büyük otsu bitkiler, evler, toprak yığınları gibi cisimleri, hatta insan yüzlerini bile tanıyabildiklerini ve bu sayede yönlerini bulabildiklerini biliyoruz.
Doç. Dr. A. Murat AYTEKİN
Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü, Uygulamalı Biyoloji Anabilim Dalı'nda öğretim üyesi.
(Mehmet HAZIROL)
Arılar, Apoidea üstfamilyasında incelenen ve larvalarını nektar ya da polenle besleyen zar kanatlı böceklerdir. Yaklaşık 22.000 tür arının varlığını biliyoruz (günümüzde nesli tükenmiş türler bu sayıya dahil değil). Bunlardan yön bulma ve görme bakımından araştırılanları oldukça az sayıda. Karl von Frisch tarafından balarıları üzerine yapılan ve araştırmacıya Nobel ödülü kazandıran çalışmalar, balarılarının, hem kendi yönlerini bulmak hem de türdeşlerine belirli bir yerin tarifini aktarmak için Güneş’in konumunu ve izdüşümünü, buna ek olarak da yerçekimini kullandıklarını gösteriyor. Günümüzde yapılan başka araştırmalar sonucunda,balarılarının dışındaki bazı arı türlerinin de bu iki unsur dışında ağaçlar, taşlar, büyük otsu bitkiler, evler, toprak yığınları gibi cisimleri, hatta insan yüzlerini bile tanıyabildiklerini ve bu sayede yönlerini bulabildiklerini biliyoruz.
Doç. Dr. A. Murat AYTEKİN
Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü, Uygulamalı Biyoloji Anabilim Dalı'nda öğretim üyesi.