Peynir cenneti Anadolu'nun 101 özel lezzeti

Anadolu'nun dört bir yanında birçoğu binlerce yıllık geleneği sürdürerek yapılan yüzlerce peynir türü var. Zengin doğa örtüsü, koyun, keçi, inek ve mandaları ile binlerce yıldır çeşitli uygarlıklara beşiklik eden bu topraklarda, süt ürünleri kültürü çok uzun bir geçmişe sahip. Pek çok insan sayıları 200'ün üstündeki peynir çeşitlerimizin sadece üç beşini biliyor. Oysa her biri ayrı lezzette, her biri çizgi üstü peynirlerimiz en azından bilinmeyi, sık sık anılmayı hakediyor. Hangi peyniri ne zaman, nasıl yiyeceğimizi bilelim. Mutfak Magazin ekibi her biri bir değer olan, tamamı birbirinden lezzetli, peynirlerimizin arasından sizler için bir seçki yaptı. İşte peynir cenneti Anadolu'nun her biri özel lezzete sahip 101 peyniri.

• 1

  AKDENİZ BÖLGESİ

  ADANA KOZAN PEYNİRİ

  Yapımına Adana kelle peyniri gibi
  başlanan Kozan peyniri 5 günlük basılma işleminden sonra elle ovularak tuzlanır. Süt yağsız ise tereyağı da eklenen Kozan peynirine
  istenirse çörekotu, kekik gibi baharatlarla aroma verilebilir. Deri tulum ya da bezlerde 5 gün daha
  bekledikten sonra tekrar ovulur ve
  tulumlara basılır ve 15 gün daha bekletilir. Yapımı zor ve uzun süreli olsa da bu özel lezzeti beklemeye değer.

• 2

  ADANA TULUK ÇÖKELEĞİ
  ANTALYA AKSEKİ ÇİMİN PEYNİRİ
  ANTALYA YOĞURT ÇÖKELEĞİ
  ANTALYA GİRDEV YAYLASI YÖRÜK PEYNİRİ
  ANTALYA KORKUTELİ ÇÖREKLİ ÇOBAN PEYNİRİ
  BURDUR ÖRGÜ PEYNİRİ
  ISPARTA SÜTÇÜLER PEYNİRİ
  ISPARTA YALVAÇ KÜP PEYNİRİ
  HATAY SÜRK
  HATAY KÜNEFELİK BEYAZ PEYNİR
  KAHRAMANMARAŞ PARMAK PEYNİRİ
  MERSİN SİLİFKE HAM ÇÖKELEĞİ
  MERSİN ANAMUR DERİ PEYNİRİ

• 3

  HATAY TESTİ (CARRA) PEYNİRİ

  Zahter katıldığı için zahter peyniri de
  denilen bu enfes lezzet ismini olgunlaştığı testiden (carra) alır.
  Keçi ya da inek sütü kendi ısısı ile mayalanır, pelte haline geldiğinde ise
  parçalanarak tülbentte suyunun çekmesi
  beklenir. Taş baskıda iyice suyu süzülen peynir, zahter ve tuzu katıldıktan sonra
  carra adı verilen testilerde olgunlaştırılır.

• 4

  DOĞU ANADOLU BÖLGESİ

  AĞRI ALADAĞ KÖY PEYNİRİ

  AYDIN ÇÖREKOTLU PEYNİR
  ARDAHAN ÇEÇİL PEYNİRİ

  ARDAHAN ÇUMA PEYNİRİ

  ARDAHAN İKİZDERE TULUMU

  MALATYA KARIŞIK DERİ TULUMU

  ŞIRNAK PANCARLI TULUMU

  MUŞ VARTO KEÇİ PEYNİRİ

  ŞIRNAK GÜÇLÜ KONAK PEYNİRİ
  VAN OTLU PEYNİRİ

• 5

  ERZİNCAN DERİ TULUMU

  Yapımına mayıs-haziran gibi başlanılan, Erzincan'ın dağlarında beslenen koyunların sütüyle hazırlanan Erzincan tulum peyniri el yapımı şirden
  mayasıyla mayalanır. Küçükbaş hayvan postlarında olgunlaştırılan Erzincan tulum peyniri özellikle kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi.125 yıllık geçmişi, emeği, dillere destan lezzetiyle Kars'ın ünlü gravyeri. Rivayete
  göre Kafkasya'dan Kars'a gelen İsviçrelilerin
  1890 yılında Boğatepe'de kurdukları mandıra ile başlıyor Kars gravyerinin hikayesi. 10-15 kilogram sütten bir tekeri
  üretilen Kars gravyeri 10 aylık bir bekleyişten sonra sofralardaki yerini alıyor.

• 6

  ERZURUM HINIS PEYNİRİ
  ERZURUM KERTİ PEYNİRİ
  ERZURUM TORTUM PİŞMİŞ PEYNİRİ
  KARS GRAVYER PEYNİRİ
  KARS DEVE DİLİ PEYNİRİ
  KARS ÇAKMAK PEYNİRİ
  KARS KAŞARI
  KARS TAZE ÇEÇİL PEYNİRİ
  KARS YAĞLI KARIN KAYMAĞI
  KARS KAŞAR LORU
  KARS MALAKAN
  
  

• 7

  EGE BÖLGESİ

  AYDIN TOZ PEYNİRİ
  AYDIN ÇİĞ KESİK
  AFYON DİNAR PEYNİRİ
  AYDIN DİDİM ÇÖKELEĞİ
  DENİZLİ DERECİK PEYNİRİ
  İZMİR ÖDEMİŞ TENEKE TULUMU
  İZMİR BERGAMA SALAMURALI DERİ TULUMU
  MUĞLA FETHİYE GEYVE YÖRÜK PEYNİRİ

• 8

  AYDIN ÇÖREKOTLU PEYNİR
  Peynir üretiminde oluşan peynir altı suyuna tekrar süt katılması ile mayalanan ve çörekotu eklenerek lezzetlendiren Aydın çörekotlu peyniri küplerde veya fincanlarda olgunlaştırılır.

• 9

  İZMİR KOPANESTİ PEYNİRİ

  Yunancada dövülmüş, ezilmiş anlamına gelen kopanisti adını taşıyan bu peynir, Anadolu'nun çok kültürlü lezzet mirasının en leziz örneklerinden. Keçi sütünden elde edilen
  kopanisti peyniri Urla ve Karaburun'da meze olarak da tüketiliyor.

• 10

  GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ

  ADIYAMAN SIKMA PEYNİRİ
  ADIYAMAN BASMA PEYNİRİ
  DİYARBAKIR OTLU ERDİŞ PEYNİRİ
  DİYARBAKIR ÖRGÜ PEYNİRİ
  URFA TOPAK PEYNİRİ
  URFA KUZUBAŞI PEYNİRİ
  MARDİN TECEN PEYNİRİ

• 11

  DİYARBAKIR ERGANİ SALAMURA PEYNİRİ
  İnek sütünden elde edilen bu peynir, mayalandıktan sonra süzülüyor ve kaynayan suda 5-10 dakika kadar bırakıldıktan sonra tuzlanıyor ve tüm yılın sofralarını şenlendirecek şekilde kilerlerdeki yerini alıyor.

• 12

  GAZİANTEP ÖRGÜ PEYNİRİ 
  Mayalandıktan sonra teleme, kırma yöntemiyle elde edilen peynir, tuz ilavesinden sonra örülerek salamuraya bırakılıyor. Her yörenin lezzeti ve örme şeklinin farklılığı Anadolu peynir zenginliğinin
  bir göstergesi.

• 13

  İÇ ANADOLU BÖLGESİ

  KONYA KÜFLÜ TULUM PEYNİRİ

  Yağı alınmış koyun sütünden üretilen ve doğal yollarla küflenen Konya küflü tulum peynirinin manevi değeri de yüksek. Özellikle Mevlevi dergâhlarının başlıca yiyeceği olan Konya küflü tulum peyniri tam bir şifa deposu.

• 14

  ANKARA KIZILCAHAMAM ÇÖMLEK PEYNİRİ
  ANKARA GÖLBAŞI TULUMU
  ÇANKIRI KÜPECİK PEYNİRİ
  ÇANKIRI KESMÜK PEYNİRİ
  KONYA CİHANBEYLİ KÜFLÜ TULUM PEYNİRİ
  KONYA EREĞLİ BEZ TULUMU
  KONYA OBRUK PEYNİRİ
  KAYSERİ ÇERKEZ PEYNİRİ
  KIRŞEHİR ÇÖMLEK PEYNİRİ
  SİVAS KOYULHİSAR KÜP PEYNİRİ

• 15

  NİĞDE KÜP PEYNİRİ

  Koyun sütünden elde edilen Niğde küp peyniri; mayalanıp, iyice süzüldükten sonra küplerde bekletilir. Yaklaşık 3-5 aylık olgunlaşma süresinden sonra
  taş mahzenler veya mağaralarda dere kumu ile saklanır.

• 16

  KARADENİZ BÖLGESİ

  ARTVİN İMANSIZ PEYNİRİ
  ARTVİN ANZLAT
  ARTVİN ŞAVŞAT SIKMA PEYNİRİ
  ARTVİN KÜP PEYNİR
  ARTVİN YÜMME PEYNİRİ
  ARTVİN ERİDİK PEYNİRİ
  ARTVİN ARDANUÇ GÜLLÜCE KARIŞIK PEYNİRİ
  ÇORUM KARGI TULUMU
  ÇORUM KARGI YAŞ PEYNİRİ
  GİRESUN UZAYAN PEYNİRİ
  ORDU PEYNİRLİ KÜP ÇÖKELEĞİ
  RİZE KURÇİ PEYNİRİ
  TRABZON MİNZİ PEYNİRİ
  TRABZON SÜRMENE AHO PEYNİRİ
  TRABZON TONYA KAŞARI
  TOKAT TAHTOBA PEYNİRİ
  TOKAT TAHTOBA PEYNİRİ
  
  
  

• 17

  ORDU ÇİĞ SÜT ÇÖKELEĞİ

  Ordu çiğ süt çökeleği, bir hafta kadar
  kendi halinde bırakılan çiğ sütün yayıktan geçirilmesi ile oluşan ayranın kaynatılması ile elde edilir. Soğuduktan sonra bez torbalarda suyu süzdürülen çiğ çökelek, tuzlanarak bidonlara veya
  küplere basılır.

• 18

  TRABZON KOLETA PEYNİRİ

  Krema makinasından geçirilen sütün kaynatılması ile elde edilen Trabzon koleta peyniri, taze olarak da
  tuzlanarak da tüketiliyor.

• 19

  MARMARA BÖLGESİ

  
  BALIKESİR TULUM PEYNİRİ
  BALIKESİR AYVALIK İVRİNDİ KELLE PEYNİRİ
  BALIKESİR SEPET MİHALİÇ PEYNİRİ
  BALIKESİR AYVALIK KİRLİ HANIM LORU
  ÇANAKKALE KEÇİ PEYNİRİ
  ÇANAKKALE AĞUZ PEYNİRİ
  ÇANAKKALE EZİNE KOYUN PEYNİRİ
  EDİRNE BEYAZ PEYNİRİ
  KOCAELİ KEÇİ PEYNİRİ
  TRAKYA OTLU PEYNİRİ
  TRAKYA LÜKS KAŞARI
  TEKİRDAĞ LORU
  TRAKYA OTLU PEYNİRİ
  TRAKYA LÜKS KAŞARI
  TEKİRDAĞ LORU

• 20

  BURSA DİL PEYNİRİ

  Tarihi Osmanlı dönemine kadar uzanan dil peyniri, inek sütünden elde edilir.
  Suyu süzdürüldükten sonra özel yapım uzun çıtalarda oluklu bir tahtanın üzerinde olgunlaşan dil peyniri, kesildikten sonra yağlı kağıtlarla bölümlendirilerek tahta sandıklarda sıralanır. Lezzetli olduğu kadar az tuzla
  hazırlandığı için sağlıklı da olan dil peyniri, yemeklere de tat katıyor.

• 21

  SAKARYA FÜME PEYNİRİ
  
  Abhaz kültürünün mirası olan Sakarya füme peyniri, peynirin çeşitli
  odunların talaşlarıyla tütsülenmesiyle
  elde edilir. Tadı ve kokusu enfes olan bu lezzet özellikle şarapların
  en leziz eşlikçisidir.