Hastaların büyük çoğunluğunda herhangi bir belirti vermeden ilerleyen ve ‘gizli düşman’ olarak adlandırılan yüksek tansiyonun erken dönemde kontrol altına alınması hayati önem taşıyor. Memorial Ankara Hastanesi Nefroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Kayser Çağlar, hipertansiyon ve böbrek hastalıkları arasındaki ilişki hakkında şu bilgileri veriyor:
“Kalpten pompalandıktan sonra kanın organ ve dokulara erişmesi için belirli bir basınç gereklidir. Hipertansiyon, bu basıncın organ ve dokulara zarar verecek düzeyde yükselmesidir. Kan basıncının ölçümü tansiyon ölçüm cihazları ile yapılmaktadır. Bu cihazlarla yapılan ölçümden “büyük” ve “küçük” tansiyon olmak üzere iki farklı değer elde edilir. Kan basıncının yüksekliği arttıkça hipertansiyona bağlı kalp ve damar hastalığı gelişme riski de artmaktadır.
Böbrekler damarsal açıdan oldukça zengin organlardır. Kontrolsüz kan basıncı böbrek damarlarında daralma, zayıflama ve katılaşmaya neden olur. Hipertansiyon böylece böbrek damarlarına zarar vererek böbreğin fonksiyonunu bozabilir. Bunun sonucunda böbreğin süzme fonksiyonu azalır ve vücutta oluşan artık ürünleri, fazla su ve tuzu uzaklaştıramaz. Böbrek ayrıca kan basıncının düzenlenmesinde de rol alan bir organdır. Hipertansiyon böbrek yetmezliğine yol açabilirken, böbrek hastalığı da kan basıncını yükseltebilmekte ve kontrolünü güçleştirmektedir.
İDRARDA PROTEİN VEYA KAN HÜCRESİNE DİKKAT
Böbrek hastalığının tanısında idrar tetkiki, bazı kan testleri ve radyolojik incelemeler kullanılmaktadır. İdrar tetkikinde protein görülmesi böbrekte bir hasar olduğunu gösteren ilk işaret olabilir. Bunun dışında, idrarda kan hücrelerinin görülmesi de bir anormalliği işaret eder. Radyolojik olarak ultrasonografi ile böbreklerin incelenmesi de hastalığın değerlendirmesinin çok önemli bir parçasıdır.
KAN BASINCININ KONTROL ALTINDA TUTULMASI ÖNEMLİ
Hipertansiyona bağlı olarak gelişebilen böbrek hastalığını önlemek ancak kan basıncının kontrol altına alınması ile mümkündür. Öncelikle hipertansiyon riski olan kişilerin, kan basınçlarını zaman zaman kontrol ettirmeleri büyük önem taşımaktadır. Sağlıklı beslenme, tuzdan kısıtlı diyet, fiziksel aktivite, fazla kiloların verilmesi ve sigaranın bırakılması her hipertansiyon hastasının uygulaması gereken önlemlerdir. Bu hastalar ayrıca; doktorları tarafından verilen ilaçları düzenli olarak kullanmalı, evde kan basıncı takiplerini yaparak doktorları ile paylaşmalı, kontrollerini ihmal etmemeli, ilaçlarını doktora danışmadan kesmemeli veya değiştirmemelidir.”
“Kalpten pompalandıktan sonra kanın organ ve dokulara erişmesi için belirli bir basınç gereklidir. Hipertansiyon, bu basıncın organ ve dokulara zarar verecek düzeyde yükselmesidir. Kan basıncının ölçümü tansiyon ölçüm cihazları ile yapılmaktadır. Bu cihazlarla yapılan ölçümden “büyük” ve “küçük” tansiyon olmak üzere iki farklı değer elde edilir. Kan basıncının yüksekliği arttıkça hipertansiyona bağlı kalp ve damar hastalığı gelişme riski de artmaktadır.
Böbrekler damarsal açıdan oldukça zengin organlardır. Kontrolsüz kan basıncı böbrek damarlarında daralma, zayıflama ve katılaşmaya neden olur. Hipertansiyon böylece böbrek damarlarına zarar vererek böbreğin fonksiyonunu bozabilir. Bunun sonucunda böbreğin süzme fonksiyonu azalır ve vücutta oluşan artık ürünleri, fazla su ve tuzu uzaklaştıramaz. Böbrek ayrıca kan basıncının düzenlenmesinde de rol alan bir organdır. Hipertansiyon böbrek yetmezliğine yol açabilirken, böbrek hastalığı da kan basıncını yükseltebilmekte ve kontrolünü güçleştirmektedir.
İDRARDA PROTEİN VEYA KAN HÜCRESİNE DİKKAT
Böbrek hastalığının tanısında idrar tetkiki, bazı kan testleri ve radyolojik incelemeler kullanılmaktadır. İdrar tetkikinde protein görülmesi böbrekte bir hasar olduğunu gösteren ilk işaret olabilir. Bunun dışında, idrarda kan hücrelerinin görülmesi de bir anormalliği işaret eder. Radyolojik olarak ultrasonografi ile böbreklerin incelenmesi de hastalığın değerlendirmesinin çok önemli bir parçasıdır.
KAN BASINCININ KONTROL ALTINDA TUTULMASI ÖNEMLİ
Hipertansiyona bağlı olarak gelişebilen böbrek hastalığını önlemek ancak kan basıncının kontrol altına alınması ile mümkündür. Öncelikle hipertansiyon riski olan kişilerin, kan basınçlarını zaman zaman kontrol ettirmeleri büyük önem taşımaktadır. Sağlıklı beslenme, tuzdan kısıtlı diyet, fiziksel aktivite, fazla kiloların verilmesi ve sigaranın bırakılması her hipertansiyon hastasının uygulaması gereken önlemlerdir. Bu hastalar ayrıca; doktorları tarafından verilen ilaçları düzenli olarak kullanmalı, evde kan basıncı takiplerini yaparak doktorları ile paylaşmalı, kontrollerini ihmal etmemeli, ilaçlarını doktora danışmadan kesmemeli veya değiştirmemelidir.”