Corona virüsün görülmediği en küçük ada ülkesinde alarm

Dünya genelinde 200’den fazla ülkede onbinlerce can alan corona virüsün halen ulaşmadığı birkaç ülkeden biri de Pasifik Okyanusu’nda bulunan Nauru. Birçoğumuzun adını bile belki ilk defa duyduğu bu şirin ada, dünyanın en küçük cumhuriyeti olarak biliniyor. Okyanus ortasında zaten doğal izolasyon durumunda olan Nauru’da virüse karşı olağanüstü hal ilan edilirken, ülkeye giriş-çıkış kısmen durduruldu. Yaklaşık 11 bin kişinin yaşadığı adada yer alan tek hastanede solumum cihazı dahi yok. Diyabet, yüksek tansiyon ve obezite gibi hastalıkların yaygın olduğu, sigara tüketiminde dünyanın zirvesinde yer alan adaya virüsün ayak basması halinde Nauru halkını zor günlerin beklediği kesin.

Sinan YILDIRIM / ntv.com.tr

• 1

  İlk olarak aralık ayında Çin’in Wuhan kentinde görülen Corona virüs (Covid-19), hakkında çok az bilgi olduğu için doğal olarak dünyanın yeterli ilgisini çekmedi.

• 2

  1.4 milyarlık nüfusuyla dünyanın en kalabalık ülkesi olan Çin bile olayın ciddiyetini anlamazken, uluslararası haber ajansları ocak ayından itibaren “Gizemli virüs Çin’de can aldı” şeklinde haberler servis etmeye başladı. Wuhan’daki hayvan pazarından yayıldığı tahmin edilen virüsün Sars ve Mers gibi corona ailesinden olduğu belirlendi.

• 3

  Solunum ve temas yoluyla bulaştığı belirlenen virüs, enfekte olduğu kişilerde yüksek ateş, kuru öksürük ve nefes darlığı gibi semptonlara neden oluyor.

• 4

  Pekin yönetimi, virüsün yayılmasını engelleyebilmek için 12 kentte sokağa çıkma yasağı ilan etti. Bu durum 35 milyondan fazla kişinin evlere adeta hapsolmasına yol açarken, özellikle sosyal medyadan yansıyan bazı görüntüler tartışmaları da beraberinde getirdi.

• 5

  Zira söz konusu görüntülerde polis, sokakta ateşlerini ölçtüğü Çinlileri zorla hastaneye götürüyor, karantina altına alınan kişilerin evlerinin kapı ve pencereleri tahtalarla kapatılıyordu.

• 6

  Ancak zaman geçtikçe ölü sayısında logoritmik artış yaşanırken, virüs de büyük bir hızla dünyanın bedenini sarmaya devam etti.

• 7

  Takvimler 13 Ocak’ı gösterdiğinde Çin dışında ilk vakaların Tayland, Güney Kore ve ABD’de görüldüğü duyuruldu.

• 8

  Dünya üzerinde adeta seyahate çıkan virüs mantar gibi çoğalırken; Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 11 Mart’ta corona virüsü pandemi olarak ilan etti.

• 9

  ABD Başkanı Donald Trump ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson gibi bazı ülke liderlerinin virüsü küçümseyen açıklamalar yapmasına karşın, insanlık nasıl bir bela ile karşı karşıya olduğunu biraz geç de olsa anlamaya başlamıştı.

• 10

  Buna rağmen aşı ya da ilaç tedavisi olmayan bu virüsle elleri sabun ile yıkamak, öksürürken ya da hapşırırken ağzı kapamak ve sosyal izolasyon dışında herhangi bir mücadele yöntemi bulunmuyordu.

• 11

  Dünya genelinde yüz milyonlarca kişi kendilerini evlerde tecrit edip, maske ve eldiven takarak virüsün bulaşmasına engel olmaya çalışıyor.

• 12

  Virüs korkusuyla sokak, park ve toplu taşıma araçları durmadan dezenfekte edilirken, temizlik olayını abartan bazı insanlar kendilerine “Acaba obsesif kompulsif bozukluk sahibi mi oldum?” sorularını yöneltiyordu.

• 13

  7.5 milyardan fazla insanın yaşadığı dünyada 2.5 ay gibi kısa bir zaman diliminde yüz binlerce kişi corona virüsten etkilendi. 8 Nisan saat 09.00 itibarıyla 209 ülke ve bölgede toplam 1 milyon 432 bin kişi enfekte oldu. Virüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 82 bini aştı.

• 14

  Ölenlerin büyük çoğunluğunu 65 yaş üzeri ve kronik hastalığı bulunanlar oluşturuken, birçok sağlık personeli de görevleri başında Covid-19 sonucu hayata gözlerini kapadı.

• 15

  İlk vakanın 11 Mart’ta açıklandığı Türkiye’de bu rakam gün itibarıyla 34 bine ulaşırken, ölü sayısı ise 725"e çıktı.

• 16

  Birçok ülke virüs salgınına karşı acil duruml ilan ederken, sokağa çıkma yasağı ve bölgesel karantina gibi bazı ek önlemlere de başvurdu.

• 17

  Bazı ülkelerde ise hükümetlerin yetersiz kalması nedeniyle ordu devreye girdi.

• 18

  İtalya, Fransa, İngiltere ve İspanya’nın aralarında bulunduğu pek çok Avrupa ülkesi ile ABD de virüs ile mücadelede çaresiz kaldı.

• 19

  Çok sayıda batı ülkesindeki vaka ve ölü sayısı, salgının yayılım hızını uyguladığı sıkı tedbirlerle frenlemeyi başaran Çin’i katladı.

• 20

  Dünya genelinde çok sayıda restoran, kafe ve bar gibi eğlence yeri kapısına kilit vururken, birçok işyeri de eleman çıkarma yoluna gitti.

• 21

  Birçok şirket ise “home office” uygulamasına geçti.

• 22

  Günlük yaşama olan etkisi giderek artan corona virüs sanattan spora pek çok alana darbe vurdu.

• 23

  Aralarında Olimpiyat oyunları, Avrupa Futbol Şampiyonası ve Wimbledon Tenis Turnuvası’nın da bulunduğu pek çok organizasyon iptal edildi.

• 24

  Karantinanın hayatımııza girmesiyle birlikte her yıl milyonlarca turistin akın ettiği, posterleri süsleyen ünlü meydan, müze ve tarihi mekanlar virüs korkusuyla bomboş kaldı.

• 25

  Yayılma hızıyla insanlığın başına bela olan birçok virüsü geride bırakan Covid-19’un halen adım atmadığı ülkeler var. Şu anda dünya genelinde vaka açıklamayan Kiribati, Vanuatu, Tacikistan ve Solomon Adaları’nın da aralarında olduğu 16 ülke bulunuyor.

• 26

  Öte yandan, Kuzey Kore, Türkmenistan ve Yemen gibi bazı ülkelerin görülen vakaları açıklamadığı ve DSÖ’ye de bildirmediği öne sürülüyor.

• 27

  Corona virüs vakasına rastlanmayan ülkelerden birçoğu coğrafi konumları yüzünden zaten salgından önce de doğal izalosyon halinde bulunuyordu. Büyük kısmı ada olan bu ülkeleri ziyaret eden turist sayısı da virüssüz normal zamanlarda zaten oldukça azdı.

• 28

  Henüz corona virüs görülmeyen bu ender ülkelerden biri de Güney Pasifik’te yer alan Nauru.

• 29

  Ekvatorun 42 kilometre güneyinde yer alan Nauru, dünyanın en küçük ada cumhuriyeti olarak biliniyor. Bu şirin ada, yüzölçümü bakımından Vatikan ve Monaco’nun ardından üçüncü sırada yer alıyor. Sadece 21 kilometrekare olan bu ada ülkesinde toplam 11 bin kişi yaşıyor.

• 30

  Başkenti Yaren olan Nauru’nun en yakın komşusu 300 kilometre (186 mil) uzaklıktaki Kiribati’ye bağlı Banaba Adası. Adanın Avustralya’ya olan uzaklığı ise 4 bin 500 kilometre (2 bin 800 mil).

• 31

  Arazi yetersizliği ve toprağının elverişsizliği nedeniyle tarım ve hayvancılık yapılamayan Nauru’nun tek gelir kaynağı fosfat rezervi.

• 32

  Herhangi bir üretiminin yapılmadığı adada, su dahil birçok temel ihtiyaç malzemesi ithal ediliyor. İşsizlik oranının yüzde 90’a kadar çıktığı ülkede halk balıkçılık yaparak geçimini sağlamaya çalışıyor.

• 33

  Corona virüsün Papua Yeni Gine, Fiji ve Fransız Polinezyası gibi çevredeki ada ülkelerinde de görülmesiyle birlikte Nauru için çemberin giderek daraldığını söylemek yanlış olmaz.

• 34

  Tıpkı virüse karşı önlem alan diğer ülkelerde olduğu gibi adaya hava ya da deniz yoluyla gelenlerin 14 gün karantina altına alınmasına başlandı.

• 35

  Virüs vakası görülmemesine rağmen Nauru hükümeti, salgına karşı 30 günlük olağanüstü hal ilan etti. Yılda yaklaşık 150-200 turistin ziyaret ettiği ülkeye yapılan uluslararası uçuşların büyük bir kısmı durduruldu.

• 36

  Vatandaşlarına sosyal mesafe ve hijyene dikkat etmeleri konusunda uyarılarda bulanan Nauru hükümetinden yapılan açıklamada, virüsün ülkeye girmesi halinde sonuçlarının yıkıcı olabileceği vurgulandı.

• 37

  Kalp, diyabet ve yüksek tansiyon gibi hastalıkların yaygın olduğu ülkede sadece tek bir hastane bulunuyor. Sigara tüketimi oranıyla dünya ikincisi olan ülkede, halkın neredeyse tamamı obezite ile mücadele ediyor.

• 38

  Sağlık durumu ağır olan Naurulular, daha teşekküllü hastanelerin olduğu çevredeki diğer ülkelere gönderiliyor. İlaç ve tıbbi malzemelerin de yurtdışından temin edildiği adada salgın görülmesi durumunda sağlık personelinin yetersiz kalacağı belirtilirken, hastanede ağırlaşan Covid-19 hastaları için hayati öneme sahip solunum cihazının bile bulunmadığı öğrenildi.

• 39

  Ekonomik olarak dışarıya bağımlı olan Nauru’nun aldığı önlemlerle virüsü daha ne kadar ada dışında tutabileceği merak konusu. Virüsün yayılma hızı ile aşı için en az 1-2 yıllık sürenin gerektiği şeklindeki yorumlar göz önüne alındığında bu küçük ada ülkesinin de "corona korsan gemisi" tarafından istila edilmesinin kaçınılmaz olduğu ifade ediliyor.

• 40

  31 Ocak 1968 yılında bağımsızlığını ilan eden Nauru Parlamentosu’nda toplam 19 milletvekili görev yapıyor. Geçen yıl yapılan seçimlerde milletvekillerin 12’sinin oyunu alan insan hakları avukatı Lionel Rouven Aingimea, ülkenin 15. devlet başkanı oldu.

• 41

  Ülkenin para birimi Avurtralya doları. Banka ve kredi kartlarının geçerli olmadağı Nauru’da bütün ödemeler nakit olarak yapılıyor. İstanbul’un Kadıköy ya da Beşiktaş ilçesi kadar büyüklüğe sahip ülkede toplu ulaşım da yok.

• 42

  Geçmişte 12 kabilenin yaşaması nedeniyle Nauru’nun bayrağında bu kabileleri temsil eden 12 köşeli yıldız bulunuyor. Altın renkli şerit ekvator çizgisini temsil ederken, zemindeki mavi renk ise Pasifik Okyanusu’nu simgeliyor.

• 43

  Nauru’da bulunan Avustralya’ya ait sığınmacı kampı, insan hakları örgütlerinin hedefi halinde. Avustralya, deniz yoluyla kıtaya ulaşan kaçak göçmenleri bu kampa yerleştirmeyi sürdürüyor. Zaman zaman dünya basının da gündemine gelen kampta yaşanan şiddet, cinsel taciz ve intihar vakaları tepkilere yol açıyor. Nauru’daki sığınmacı kampında şu anda 200 kadar göçmenin bulunduğu belirtiliyor.

• 44

• 45