Bir göktaşının sizi öldürme olasılığı nedir?

Geçtiğimiz hafta Hindistan'da bir adamın üzerine düşen bir göktaşı nedeniyle öldüğüne yönelik haberlerden sonra aklımıza bir soru takıldı: Bunun başımıza gelme olasılığı nedir?

• 1

  Geçtiğimiz hafta Hindistan'da bir adamın üzerine düşen bir göktaşı nedeniyle öldüğüne yönelik haberlerden sonra aklımıza bir soru takıldı: Bunun başımıza gelme olasılığı nedir?
  
  Kaynak: National Geographic Türkiye

• 2

  Bilim insanları, geçtiğimiz hafta güney Hindistan'da bir adamın göktaşı çarpmasıyla öldüğüne yönelik haberleri incelerken, biz de böyle bir olayın gerçekleşme olasılığı üzerinde biraz kafa yorduk. Çoğu insan, kafasına bir göktaşı düşme olasılığının çok düşük olduğunu biliyor. Ancak gerçek soru şu: Bu ihtimal ne kadar düşük? (Geçtiğimiz Çarşamba günü konuyla ilgili bir açıklama yapan NASA, söz konusu kişinin ölümünün göktaşı çarpması nedeniyle gerçekleştiği konusunda şüpheleri olduğunu, olayın olasılıkla yerden kaynaklanan bir patlama sonucu meydana geldiğini açıkladı.)

• 3

  Olaya Hindistan'da yaşananlardan bağımsız bakalım. Göktaşı, uzaydan gelip Dünya'ya düşen kaya parçalarına verilen isim. ABD'de bu konuda en bilinen olay 1954 yılında; Alabama, Sylacauga'daki Ann Hodges isimli kadının üzerine bir kaya parçası düştüğünde yaşandı.
  
  Hodges koltuğunda kestirirken greyfurt büyüklüğünde siyah bir kaya parçası çatısını delerek içeri düşmüş ve Hodges'ın vücudunun yan tarafına isabet etmişti. Ev sahibiyle kaya parçasının kime ait olduğuna dair bir mücadeleye giren Hodges sonrasında sinirsel bir yıkım yaşamıştı.

• 4

  1992 yılının Ekim ayında gökyüzünde alev alan bir göktaşı, ABD'nin New York eyaletindeki Peekskill kentindeki bir kadının park halindeki arabasının üzerine düşmüştü. 1825 yılındaysa Hindistan'ın Oriang kentine düşen bir göktaşı sonucu bir adamın hayatını kaybettiği, bir kadının da yaralandığına yönelik tanıklıklar var; ancak araştırmacılar bu olayı doğrulayabilmiş değil.

• 5

  Aynı şekilde 1827 yılında Hindistan'da bir adamın koluna çarpan bir göktaşı sonucu yaralandığına yönelik hikâyeler de var. Hikâyeler sığırların ve atların da göktaşları tarafından vurulduğunu anlatıyor. Daha da ilginç bir şekilde, 2007 yılında Perulu köylüler, göktaşı çarpmasıyla yerden salınan zehirli arsenik dumanlarının etkisiyle rahatsızlanmıştı.

• 6

  2013 yılında Rusya üzerinde büyük bir göktaşı patlamıştı ve Hiroşima'ya atılan atom bombasının 20 ila 30 katı büyüklüğünde bir güçle gerçekleşen patlama, çoğunlukla kırılan camlardan dolayı 1200 kişinin yaralanmasına ve 33 milyon dolarlık bir hasara yol açmıştı.

• 7

  Yine de göktaşı çarpmasıyla gerçekleşen yaralanmaların oldukça ender olduğunu söylemek gerekiyor.
  
  
  

• 8

  "Bir kasırganın, bir yıldırımın ve bir hortumun aynı anda sizi bulma olasılığı, size bir göktaşı çarpma olasılığından daha büyük," diyor Florida Devlet Üniversitesi'nde astronom olan ve Falling Stars: A Guide to Meteors & Meteorites adlı kitabın yazarı Michael Reynolds.

• 9

  Üzerinize bir göktaşı düşme olasılığını hesaplamak, böyle olaylar çok nadiren gerçekleştiği için hayli zor. Yine de Tulane Üniversitesi yerbilimleri profesörü Stephen A. Nelson, 2014 yılında yayımladığı bir çalışmasıyla bu olasılığı hesaplamayı denemiş. Nelson'a göre bir göktaşı, asteroit veya komet çarpmasıyla ölme olasılığımız 1.600.000'de bir.

• 10

  Bu oran araba kazası için 90'da bir, yangın için 250'de bir, hortum için 60.000'de bir, yıldırım için 135.000'de bir, köpekbalığı saldırısı için 8.000.000'da bir. ABD'de Büyük İkramiye'yi kazanma olasılığı ise 195 milyonda bir.

• 11

  Nelson büyük, küresel bir göktaşı veya komet çarpmasından ölme ihtimalimizin 75.000'de bir olduğunu söylüyor. Bu ihtimalin görece yüksek olmasının nedeni, Dünya'ya geçmişte devasa nesnelerin çarpmış ve milyonlarca organizmayı, hatta bazı türlerin tümünü yok etmiş olması. Canlıların çoğu çarpmanın şiddetinden değil, çarpmayı takip eden sıcaklık, radyasyon veya Güneş'i perdeleyen toz katmanı gibi sonuçlar nedeniyle ölüyor.

• 12

  Astronom Alan Harris de benzer bir hesap yapmış ve bir insanın uzay kaynaklı bir çarpışma nedeniyle hayatını kaybetme oranını 700.000'de bir olarak hesaplamış. Harris'e göre de en güçlü olasılık büyük çaplı bir çarpışma.

• 13

  Hindistan'daki olayın aydınlanıp aydınlanmayacağı şu an bilinemiyor, ancak ölümün bir göktaşı nedeniyle gerçekleştiği kanıtlanırsa oldukça sıradışı bir olay olarak hatırlanacak.