Dünyanın yükselen gücü Çin: Çin tarzı modernleşme ne anlama geliyor?

Çin uzun yıllardır kendine özgü sistemi ile dünya ekonomisini belirliyor. ABD’nin ilk sıradaki tehdit unsurlarından olan Çin, son dönemde Rusya ve Orta Doğu’da başlattığı girişimlerle dikkat çekiyor. Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) 20. Kongresi’nin ardından, Çin kendi tarzında modernleşme adı altında yeni bir girişim başlattı. Bu yazı dizisi Çin’in içeride ve dışarıdaki yükselişi, yeni bir medeniyet arayışı, Rusya ve Orta Doğu’daki çıkışıyla ne yapmak istediğini ele alıyor.

Bir döneme damga vuran ABD- Rusya rekabeti yerini ABD- rekabetine bıraktı. ABD, birçok alanda dünyadaki liderliğini korurken özellikle ekonomik ve siyasi alanda, giderek daha fazla alan kaplıyor. Özellikle son 30 yılda dünyanın farklı yerlerinde uyguladıkları politikalar ile dikkat çekmeden büyüyen ve ilerleyen Çin Halk Cumhuriyeti, yeni dünya dengelerini etkileyebilecek ve değiştirebilecek bir durumda giderek daha görünür hale gelmeye, sesini yükseltmeye başlıyor.

Dünyada dengeler değişirken, giderek güçlenen ülkeler ve ekonomiler söz konusu… Bunların başında da Çin geliyor. Çin geçmişte coğrafi büyüklüğü ve nüfusu ile kendi bölgesinde etkili olabiliyordu. Ama son 30 yılda Çin sadece bir Asya ülkesi olmaktan çıkarak bir dünya gücü haline geldi. Çin’in elindeki en büyük gücü ise ekonomisi oluşturuyor. Bu güçle birlikte bütün dünyaya sessiz sedasız açılan Çin, ekonomik ve siyasi politikalarını daha açıktan uygulamaya başlıyor. 

ÇİN TARZI MODERNLEŞME 

Çin ABD ve diğer Batılı ülkeler karşısında yeni bir kavram geliştirmeye çalışıyor. Bu kavram ise Çin’in modernleşmesi süreci. Peki Çin tarzı modernleşme ne anlam taşıyor? Çin tarzi vurgusu neye göre yapılıyor? Geçen yıl düzenlenen 20. Ulusal ÇKP Kongresi’nde tüm bu sorular yanıtlanmaya çalışıldı. 

Kongrede sunulan raporda, “Ortaya konulan Çin tarzı modernleşme, ÇKP önderliğinde yürütülen sosyalist modernleşmedir.” deniliyor. Böylelikle, Çin sadece tüm ülkelerin modernleşme yaklaşımına ortak olmuyor, aynı zamanda kendi ulusal koşullarına dayalı, Çin’in özelliklerinden kaynaklanan bir anlayışa sahip bir ekonomi modeline sahip oluyor. Çin, modernleşmesini beş ana özellik üzerine oturtuyor: devasa nüfusa sahip olunması, tüm halkın ortak refahinin hedeflenmesi, maddi ve manevi medeniyetin koordinasyonu vurgusu, insan ve doğanın uyumlu şekilde bir arada yaşanmasının teşvik edilmesi ve barışçıl kalkınma yoluna bağlı kalınması.

(Devam edecek)

YAZARA AİT DİĞER MAKALELER